Artykuły

Głośna powieść Ignacego Karpowicza "Ości", nagrodzona Nike Czytelników, trafiła na scenę. W Teatrze Soho reżyseruje ją Paweł Miśkiewicz, a wystąpią m.in.: Iwona Bielska, Roma Gąsiorowska i Marcin Kowalczyk.

Gdyby ktoś chciał streścić książkę Ignacego Karpowicza, wyszłaby mu pajęczyna relacji międzyludzkich. Recenzenci pisali o powieści, że pokazuje nowe rodzaje związków, które wyrosły na zgliszczach tradycyjnego modelu rodziny. Doceniali "Ości" za przenikliwość, literacką klasę, bujny świat niejednoznacznych bohaterów i język, jakim został on opisany.

Los się komplikuje

Paweł Miśkiewicz, który reżyseruje spektakl w Teatrze Soho, do współpracy zaprosił imponujące grono aktorów. Ninel zagra Iwona Bielska. - Moja bohaterka pojawia się w powieści w mocno dojrzałym momencie swojego życia. "Samotna kobieta, jej kot i ktoś za plecami" - tak mówi o sobie. Kiedy ją poznajemy, można odnieść wrażenie, że wszystko w życiu już przeżyła: związki, macierzyństwo, karierę zawodową. Nic bardziej mylnego, los się komplikuje, zaskakuje ją samą i ona te zaskoczenia akceptuje, bo jak twierdzi, była na nie gotowa - opowiada Iwona Bielska.

Romę Gąsiorowska zobaczymy w roli Mai, w jej interpretacji mrocznej postaci, która widzi swoje dotychczasowe życie jako nieudaną pogoń za ideałami. - Niby coś osiągnęła, dokądś doszła - udało jej się obronić doktorat, ma nastoletniego syna, męża i dość przyzwoite warunki życia -jednak nie czuje się w tym spełniona, postanawia coś zmienić. Nie ma konkretnego pomysłu, raczej prowokuje życie i osoby z jej otoczenia do tego, aby wydarzenia potoczyły się inaczej. Jest skoncentrowana na sobie i swoim bólu, nie umie skomunikować się z mężem, zmienić siebie, a nawet zobaczyć siebie w swojej niemocy - mówi Roma Gąsiorowska.

Z kolei Marcin Kowalczyk, znany z ról filmowych m.in. w "Jesteś Bogiem" i "Hardkor disco", zagra Norberta. - U Karpowicza jest to postać bezwłosa, wewnętrznie nieskonfliktowana, choć składająca się z cech, które pozornie się wykluczają: żyje w dwóch różnych związkach, co nazywa dość przewrotnie pierwszą monogamią i drugą monogamią. Wewnętrznie jest mizoginem, homofobem, rasistą, co jest to o ryle zaskakujące, że jego pierwsza monogamią to związek z Wietnamczykiem, biznesmenem, który w weekendy występuje jako drag queen. Jest też ze starszą kobietą, intelektualistką. To połączenie pokazuje, jak wiele skrajności może mieścić się w człowieku i jak człowiek daje sobie z nimi radę - opowiada.

Marcin Kowalczyk przyznaje, że dużym wyzwaniem dla całego zespołu jest przeniesienie tak bogatej powieści na deski teatru. - Próbujemy budować spektakl, który nie składa się ze scen rodzajowych. Bardziej zależy nam na oddaniu relacji między bohaterami, wewnętrznych relacji bohaterów z samymi sobą niż o kolejne sytuacje, które pchają akcję do przodu - mówi aktor.

Czy szczęście w ogóle jest możliwe?

Świat przedstawiony przez Karpowicza część recenzentów interpretowała jako świat ludzi, którzy w swoich relacjach nie są szczęśliwi. Jak patrzą na to aktorzy? - Pytanie, czy szczęście w ogóle jest możliwe? Na pewno o nie cały czas zabiegamy. To, co było dla mnie odkrywcze, to to że z perspektywy mojego bohatera pewna doza hipokryzji może być zbawienna dla nas, naszych relacji, tego świata, który sobie misternie kreujemy i chcemy, żeby on trwał, miał jakiś kręgosłup. Nie zawsze jest na tyle mocny, żeby przetrwał - mówi Marcin Kowalczyk.

Roma Gąsiorowska uważa, że powieść Karpowicza to trafny obraz pogubionych ludzi, ale zaznacza, że przedstawienie nie będzie ich krytykowało. - Postaci tracą satysfakcję z życia, które prowadzą, bo dążą coraz dalej i dalej w jakimś tunelu bez asekuracji, procesu zmiany czy duchowości. Poszukują siebie i próbują odnaleźć siebie w takim stopniu, na ile są w tym momencie gotowi - dodaje Roma Gąsiorowska.

***

Premiera w Teatrze Soho

"Ości" Ignacego Karpowicza, reżyseria: Paweł Miśkiewicz, adaptacja: Joanna Bednarczyk, Paweł Miśkiewicz, dramaturgia: Joanna Bednarczyk, scenografia: Barbara Hanicka, kostiumy: Barbara Hanicka, Katarzyna Załęcka, projekcje multimedialne: Przemysław Brynkiewicz, Michał Jankowski, reżyser światła: Marek Kozakiewicz. Występują: Iwona Bielska, Roma Gąsiorowska-Żurawska, Marcin Kowalczyk, Łukasz Garlicki, Szymon Czacki, Hiroaki Murakami, Michał Wanio, Tomasz Włosok, Jan Rogaliński. Obsada filmu: Katarzyna Gniewkowska, Klara Bielawka, Paweł Tomaszewski, Grzegorz Mikołajczyk. Premiera: 18 grudnia, godz. 19.30 w Teatrze Soho (ul. Mińska 25).