Artykuły

Operowe produkcje z Metropolitan Opera na wielkim ekranie, sztuka tańca od Bolszoj do Béjarta, historia muzyki w odcinkach oraz muzyka estońska tradycyjna i nowa. Na żywo i na ekranie. 1 lipca rozpocznie się 17. edycja Festiwalu Ogrody Muzyczne.

Sobota dla opery, niedziela dla tańca, poniedziałki dla muzyki na żywo, wtorki dla serialu o historii muzyki, środy dla filmu dokumentalnego.

Jeden z najbardziej lubianych letnich festiwali muzycznych w stolicy odbywa się jak zwykle na dziedzińcu Zamku Królewskiego pod wielkim klimatyzowanym namiotem.

ESTONIA GOŚCIEM HONOROWYM

Zgodnie z tradycją festiwalu gościem honorowym każdej edycji jest państwo, które aktualnie przewodniczy w Radzie Europejskiej - w drugiej połowie tego roku przewodniczącym jest Estonia. Jest więc ona prezentowana w programie festiwalu, przede wszystkim w cyklu koncertowym. Zygmunt Krauze, dyrektor muzyczny festiwalu Ogrody Muzyczne: "Nasz festiwal ma ambicje odkryć przed Polakami Estonię, piękny i ciekawy kraj, jego muzykę tradycyjną i nową".

Zaproszono więc estońskich muzyków. Wystąpi Estońska Orkiestra Fortepianowa. Powstała 15 lat temu, w jej składzie gra ośmiu pianistów - głównie transkrypcje dzieł muzyki poważnej oraz utwory powstające aktualnie w Estonii. Dlatego w programie ich koncertu usłyszymy utwory Jaana Raatsa i Urmasa Sisaka, ale też "Obrazki z wystawy" Modesta Musorgskiego we współczesnej aranżacji.

Utwory etniczne, klasyczne i współczesne przedstawi 10 lipca Chór Dziewczęcy Telewizji Estońskiej pod dyrekcją Arne Saluveera. Tradycje śpiewania w chórach są bardzo ważne i żywe w tym północnym kraju Europy, podobnie jak w sąsiedniej Łotwie.

W programie estońskim nie może zabraknąć muzyki Arvo Pärta, muzycznego proroka wieku XX. Przedstawi ją chór kameralny Vox Clamantis pod kierunkiem Jaana-Eika Tulve. Chór specjalizował się w wykonywaniu chorału gregoriańskiego, teraz łączy go z utworami nowszymi (poniedziałek, 24 lipca).

Będzie też film dokumentalny "Śpiewająca rewolucja" (2006) o tym, jak śpiew chóralny pomógł w odzyskaniu wolności w Estonii w latach 1989-91 (środa, 19 lipca).

OPERA NA EKRANIE

Festiwal otworzy z rozmachem pokaz "Traviaty" Giuseppe Verdiego w słynnej inscenizacji Willy'ego Deckera. Prawykonanie tej inscenizacji odbyło się ponad dekadę temu na Festiwalu w Salzburgu z Anną Netrebko w roli tytułowej, po czym prawa do spektaklu kupiła Metropolitan Opera, która pokazuje go od dobrych kilku lat, również w ramach "The Met: Live in HD". W nowojorskiej realizacji króluje obecnie bardzo dynamiczny i mocny sopran Bułgarki Sonii Yonchevy, którą zobaczymy na ekranie w czerwonej sukni kurtyzany, odsłaniającej swoją prawdziwą, ludzką i uczciwą twarz (sobota, 1 lipca, godz. 18).

W sobotę, 8 lipca, obejrzymy z kolei "Rycerskość wieśniaczą" Pietro Mascagniego z Festiwalu w Salzburgu (2015) pod dyrekcją Christiana Thielemanna z gwiazdorską obsadą (Jonas Kaufmann, Ludmiła Monastyrska, Stefania Toczyska).

Inne opery z Met na wielkim ekranie to "Nabucco" Verdiego z Placido Domingo pod dyrekcją Jamesa Levine'a (15 lipca) i "Rusałka" Dworzaka z Kristine Opolais w roli tytułowej (22 lipca), nowość - premiera minionego sezonu 2016/17.

- Ogrody Muzyczne pokażą też interesujący dokument o Annie Netrebko, "Anna Wspaniała", z ciekawymi archiwaliami i ukazaniem kulis pracy tej wybitnej śpiewaczki - zapowiada Robert Kamyk, odpowiedzialny za wybór i układ programu filmowego. Z tego filmu dowiemy się np., że Austriacy tak bardzo pokochali rosyjską sopranistkę, że państwo austriackie przyznało jej honorowe obywatelstwo, mimo że śpiewaczka nie zna niemieckiego i posługuje się nim wyłącznie w rolach operowych.

MET KONTRA BOLSZOJ

Choć nikt nie kwestionuje prymatu Metropolitan Opera w Nowym Jorku we współczesnym świecie operowym, to pod względem tańca i baletu Teatr Bolszoj w Moskwie wciąż trzyma się mocno. Obejrzymy kilka produkcji baletowych z tej słynnej sceny. W niedzielę, 2 lipca, będzie to "Jezioro łabędzie" Piotra Czajkowskiego w choreografii Jurija Grigorowicza, honorowego baletmistrza Bolszoj, który przez 30 lat był dyrektorem baletu w tym teatrze. Tydzień później kolejna praca Grigorowicza, tym razem "Śpiąca królewna" Piotra Czajkowskiego, w której zgodnie z tradycją w roli złej wróżki Carabosse obsadzono mężczyznę (Aleksieja Łoparewicza) ze względu na zasadę, że negatywnych postaci w balecie klasycznym nie może odtwarzać balerina. Kolejny niedzielny wieczór z baletem Bolszoj to "Don Kichot" Ludwika Minkusa w choreografii wybitnego tancerza Bolszoj, Aleksieja Fadejeczewa (16 lipca).

IX Symfonia d-moll Beethovena ze zjawiskową choreografią Maurice'a Béjarta pod dyrekcją Zubina Mehty, w wykonaniu Baletu Béjarta i Baletu Tokijskiego - taki smaczny kąsek szykuje się na Ogrodach Muzycznych (środa, 5 lipca). A 23 lipca przypomnienie wizjonerskiego spektaklu "Noce" z choreografią Angelina Preljocaja na podstawie "Baśni tysiąca i jednej nocy".

HISTORIA MUZYKI W ODCINKACH

Barok, klasycyzm, romantyzm i współczesność - dzieje królowej sztuk w czterech odcinkach serialu "Historia muzyki" wyprodukowanego dwa lata temu przez telewizje ZDF i ARTE. O sztuce dźwięków opowiadają w nim wybitni artyści, m.in. Rene Jacobs, Thomas Hampson, Philippe Jaroussky i Jan Lisiecki, a żeby było weselej, serial jest częściowo animowany. - Zachwycił mnie niezwykle lekkim podejściem do rozwoju muzyki w kontekście ogólnych przemian historycznych i z analogiami do tego, co jest bliskie współczesnemu odbiorcy - mówi Robert Kamyk.

FINAŁ Z MARIUSZEM PATYRĄ

"Paganini Tour" to tytuł koncertu Mariusza Patyry, wirtuoza skrzypiec. Jest pierwszym Polakiem, który wygrał Premio Niccolo Paganini w Genui w 2001 roku, a w nagrodę otrzymał kopię "Il Cannone", skrzypiec, które należały do legendarnego Włocha.

26 lipca na finał festiwalu Patyra wykona Koncert skrzypcowy D-dur Paganiniego, towarzyszyć mu będzie orkiestra Sinfonia Viva pod dyrekcją Tomasza Radziwinowicza, laureata francuskiego Złotego Orfeusza, jednej z najważniejszych nagród fonograficznych. Sinfonia Viva wykona też utwory Grażyny Bacewicz, Józefa Suka i Zoltana Kodalya.

NAJBLIŻSZE WYDARZENIA

1 lipca, godz. 18 - Giuseppe Verdi, "Traviata", reżyseria: Willy Decker, Metropolitan Opera

2 lipca, godz. 18 - Piotr Czajkowski, "Jezioro łabędzie", choreografia: Jurij Grigorowicz, Teatr Bolszoj

3 lipca, godz. 19 - wieczór estoński: Estonian Piano Orchestra

4 lipca, godz. 19 - serial telewizyjny "Historia muzyki", cz. 1, "Barok"

5 lipca, godz. 19 - "IX Symfonia Béjarta", balet

BILETY

Projekcje: bilet jednorazowy - 12 zł. Karnet na wszystkie projekcje (19 pokazów) - 120 zł (normalny), 80 zł (ulgowy). Zniżka na karnet przysługuje seniorom, uczniom i studentom.

Koncerty: bilet jednorazowy - 15 zł. Karnet na wszystkie koncerty (5 koncertów) - 60 zł.