Artykuły

- Bomba termobaryczna? Po spektaklu "Spisek smoleński" wróciłem do domu, włączyłem internet i zobaczyłem, że w tym samym czasie komisja smoleńska podała do publicznej wiadomości to, co ja podaję od trzech lat - mówi reżyser Lech Raczak.

Violetta Szostak: Bomba termobaryczna wybuchła w samolocie lecącym do Smoleńska - ogłosiła 10 kwietnia powołana przez Antoniego Macierewicza podkomisja smoleńska. A pan to już ogłosił dużo wcześniej, w swoim spektaklu "Spisek smoleński" [na zdjęciu].

Lech Raczak: Który miał premierę w lutym 2014 roku. W ostatniej scenie występuje ten wątek. Myśmy zagrali nasz spektakl również teraz 10 kwietnia. Po spektaklu wróciłem do domu, włączyłem internet i zobaczyłem, że w tym samym czasie komisja podała do publicznej wiadomości to, co ja podaję do publicznej wiadomości od trzech lat.

I co pan pomyślał?

- Że wykrakałem...

Skąd pan wiedział o bombie termobarycznej?

- Od Henryka Pająka.

Kto to taki?

- To wojujący nacjonalista i antysemita, tropiciel śladów żydowskich i masońskich. Wydał na ten temat ze dwadzieścia książek. Watykan traktuje jako agendę masonerii i w związku z tym jego książka o Janie Pawle II nosi tytuł "Lękajcie się". Jego antysemickie teksty to sprawa dla prokuratury. Usiłowałem się dowiedzieć, dlaczego nikt go za to nie ściga. Usłyszałem - zastrzegam, nie wiem, czy to prawda - że zaopatrzył się w papiery, które mówią, że to wszystko jest efekt chorej wyobraźni.

Otóż ten Henryk Pająk krótko po katastrofie smoleńskiej napisał książkę, w której zawarł pomysł, że wybuchła tam właśnie tego rodzaju bomba.

Czy pan sugeruje, że...

- ...że któryś z członków komisji po prostu przeczytał tę książkę. I stąd się wzięły te rewelacje. Bo podobieństwa są uderzające. Choć Pająk pisał, że bomba została wniesiona na pokład pod postacią gaśnicy, a komisja do takich szczegółów chyba jeszcze nie dotarła.

Ekshumacje ciał ofiar w pana sztuce też się odbyły, zanim doszło do nich w rzeczywistości.

- Ponieważ one również były u Pająka. On pisał bowiem, że wystarczy stwierdzić, w jaki sposób bomba zadziałała na płuca ofiar, żeby mieć pewność.

My grywamy "Spisek smoleński" co jakiś czas od 2014 roku. Widzowie, którzy teraz przychodzą, pytają, czy ja coś dopisałem, uaktualniłem. Nie, nic nie dopisałem, to wszystko było od początku, i to wszystko zawdzięczam śmiałym wizjom Pająka.

W pana sztuce one budzą śmiech.

- Śmiech i litość. A w rzeczywistości teraz to się podaje całkiem poważnie.

A jak pan trafił na książkę Pająka?

- Pisząc scenariusz w latach 2012-13, szukałem różnych książek na temat katastrofy smoleńskiej i zupełnym przypadkiem trafiłem na Pająka w jednej księgarni w centrum Poznania. Potem śledziłem, gdzie to można złapać. Inne duże księgarnie nie miały, najczęściej można było kupić to w takich pokątnych stoiskach przy kruchtach kościelnych.

Ma pan tę książkę?

- Ja być może ją mam, ale nie mam pewności, bo ta książka, gdy komuś wpadnie do rąk, to czytana jest z wypiekami na twarzy. Pożyczyłem ją kiedyś koledze, który leżał w szpitalu, to on przez kilka dni jej szukał, bo zniknęła między pielęgniarkami. Patrzę na półkę w tej chwili i, cholera, nie widzę... Tak myślę, że komuś pożyczyłem i przepadła.

Też chciałam od pana pożyczyć.

- Umówmy się, że ja jeszcze raz przejrzę półkę i gdybym znalazł, to oddzwonię do pani. Na jeszcze jedną rzecz chciałbym zwrócić uwagę, bo Pająk pisze, że zamachu nie dokonali Ruscy, tylko Mosad, Żydzi. Nie zdziwię się więc również, gdy za jakiś czas okaże się, że któryś z ruskich kontrolerów ze Smoleńska był żydowskiego pochodzenia.

Lech Raczak

Reżyser, dramaturg, współzałożyciel Teatru Ósmego Dnia. W latach 1995-98 dyrektor artystyczny Teatru Polskiego w Poznaniu, od 1993 do 2012 dyrektor artystyczny Międzynarodowego Festiwalu Teatralnego "Malta". Teraz prowadzi fundację Orbis Tertius i autorskie studium teatralne Trzeci Teatr. Spektakl "Spisek smoleński" Trzeciego Teatru miał premierę w lutym 2014 r.