Artykuły

Reżyserzy Anna Smolar i Jan P. Matuszyński, pisarka Natalia Fiedorczuk-Cieślak, muzyk Wacław Zimpel znaleźli się w gronie laureatów "Paszportów Polityki" za dokonania artystyczne w 2016 r. Gala wręczenia nagród odbyła się we wtorek w warszawskim Teatrze Wielkim-Operze Narodowej.

W tym roku zwycięzców "Paszportów" wyłoniono po raz 24. Nagrody przyznawane są młodym twórcom w siedmiu dziedzinach: film, teatr, literatura, sztuki wizualne, muzyka poważna, muzyka popularna i - w tym roku po raz pierwszy - kultura cyfrowa. "Paszporty" wyróżniają młodych artystów za szczególny wpływ na polską kulturę. Prowadzący wtorkową galę zauważyli, że na sali zabrakło przedstawicieli najwyższych władz państwowych.

W kategorii "film" nagrodę przyznano Janowi P. Matuszyńskiemu, reżyserowi "Ostatniej rodziny", filmowej opowieści o rodzinie Beksińskich. Reżysera nagrodzono "za twórcze poszerzenie formuły kina biograficznego oraz perfekcyjną współpracę z aktorami". - To mój ulubiony "paszport". Mam nadzieję, że żaden inny nie będzie mi potrzebny - powiedział zwycięzca.

Za pracę na polu teatralnym, za "teatr kameralny i empatyczny, z polotem i humorem podejmujący tematy, zepchnięte na margines" wyróżniono reżyserkę Annę Smolar. Odbierając nagrodę reżyserka przypomniała o trudnej sytuacji, w jakiej znalazł się warszawski Teatr Żydowski, pozbawiony własnej siedziby, zmuszony do występowania w wynajmowanych przestrzeniach, a także o konflikcie między zespołem a dyrekcją Teatru Polskiego we Wrocławiu.

"Paszport" w tej kategorii wręczała dziennikarka Agata Kyzioł oraz dwoje ubiegłorocznych laureatów, Wiktor Rubin i Jolanta Janiczak, którzy na scenę wyszli z zaklejonymi taśmą ustami (na zdjęciu) - znak protestu przeciw nowemu dyrektorowi Teatru Polskiego Cezaremu Morawskiemu. - Podziwiam wrocławską publiczność, która stoi murem za artystami - powiedziała Smolar.

W dziedzinie literatury "Paszport" otrzymała Natalia Fiedorczuk-Cieślak za książkę "Jak pokochać centra handlowe". Nagrodę otrzymała "za wnikliwy portret współczesnej Polski, widzianej od strony matek z wózkami, niebanalny obraz macierzyństwa, a także za żywy i pełen humoru język". "Jesteśmy w trudnym momencie dla kultury, literatury i innych dziedzin" - podkreśliła laureatka. - Mam nadzieję, że to sprawi, że będziemy robić rzeczy lepsze, bardziej wwiercające się w świadomość - dodała.

"Paszport" w kategorii sztuk wizualnych, za "intrygujące połączenie duchowości z aktywizmem, konserwatyzmu z otwartością i prowincjonalizmu z europejskością" otrzymał Daniel Rycharski. Artysta tłumaczył, że "chciał zwrócić uwagę na problemy wsi, które nie są pierwszym tematem wśród inteligencji w Warszawie". - Nieprawdą jest, że współczesna wieś nie ma własnej kultury - zaznaczył.

Za dokonania na polu muzyki poważnej kapituła wyróżniła dyrygentkę Marzenę Diakun. - Mam nadzieję, że ten paszport będzie dla mnie przepustką do polskich filharmonii i polskich scen - przyznała artystka, która od 2015 r. jest dyrygentką asystentką w Orchestre Philharmonique de Radio France.

W kategorii "muzyka popularna" wygrał saksofonista i kompozytor Wacław Zimpel, dzięki swojej ostatniej solowej pracy "Lines". Nagrodę otrzymał za "przełamywanie granic w muzyce, za autorskie, poparte świetnymi umiejętnościami, łączenie różnych tradycji i szukanie w nich tego, co wspólne i uniwersalne".

Pierwszym zwycięzcą w kategorii "kultura cyfrowa" - obejmującego wszelkie formy kultury, których formą wyjściową jest kod programowania, ze szczególnym uwzględnieniem gier wideo na komputery, konsole, urządzenia przenośne, aplikacje i różnorodne formy internetowe - został Michał Staniszewski za grę "Bound".

Tradycyjnie, przyznano także Nagrodę Kreatora Kultury, wręczaną najwybitniejszym polskim twórcom. W tym roku nagrodzono nią jednego z najważniejszych polskich muzyków jazzowych, saksofonistę i pedagoga Jana "Ptaszyna" Wróblewskiego, za "bycie dobrym duchem muzyki jazzowej w Polsce od jej prapoczątków aż do dziś". - Paszport się przyda bo stary właśnie się skończył - żartował muzyk.

"Paszporty", przyznawane co roku przez tygodnik "Polityka", to symboliczny dokument tożsamości, otwierający artystom "drogę w świat". Wyróżnia twórców utalentowanych, przekraczających granice w sztuce, trafiających nie tylko do krajowego, ale także zagranicznego odbiorcy.