Artykuły

Ośrodek Badań Twórczości Jerzego Grotowskiego i Poszukiwań Teatralno-Kulturowych we Wrocławiu wydał publikację przedstawiającą artystyczną drogę aktorki Teatru Laboratorium - Reny Mireckiej. Książkę recenzuje Krzysztof Bodanko w Odrze.

W przeszłości Ośrodek opublikował już kilka pozycji biograficznych poświęconych aktorom Teatru Jerzego Grotowskiego.

Urodzona we Francji, podobnie jak Roman Polański, na krótko przed wybuchem II wojny światowej powróciła wraz z rodzicami do Polski, gdzie spędziła okupacyjne dzieciństwo. Absolwentka Wydziału Aktorskiego PWST w Krakowie (1957), od początku (1959, Opole) aż do zakończenia działalności (1984, Wrocław) związana zawodowo z Teatrem Grotowskiego. Wydana starannie edytorsko publikacja Ośrodka została zredagowana merytorycznie przez prof. Zbigniewa Osińskiego, Grzegorza Ziółkowskiego, Zbigniewa Jędrychowskiego oraz Brunona Chojaka. Dzięki tej monografii możemy zobaczyć niezwykłą ewolucję tej wielkiej damy Teatru Grotowskiego (zawsze nieco w cieniu swoich kolegów z zespołu), od aktorki do swoistej akuszerki indywidualnych ludzkich wrażliwości ponad granicami i kulturami.

Książka składa się z dwóch części. Pierwsza, rozpoczynająca się laudacją pióra Ludwika Flaszena, prezentuje materiały archiwalne dotyczące teatralnego etapu pracy Reny Mireckiej, m.in. listy do Haliny Gallowej (1890-1974), aktorki i ulubionej pedagog z krakowskiej PWST. Ważnym świadectwem ceny. jaką dane było płacić Mireckiej za wierność Teatrowi Grotowskiego, są - po raz pierwszy drukowane - notatki aktorki z lat 1959-1964. Część druga poświęcona jest parateatralnej działalności Reny Mireckiej, po rozwiązaniu Teatru Laboratorium. Od początku lat '80. prowadziła wraz z Ewą Benesz i Mariuszem Sochą (współpracownikami z okresu istnienia Teatru Laboratorium) staże-spotkania w wielu krajach, inspirowane tym wszystkim, co dała jej praca i odkrywanie samej siebie w zespole Jerzego Grotowskiego. Bardzo interesujący jest zamieszczony w tym rozdziale impresyjny tekst Wiocha -psychologa Piera Pietra Brunellego, uczestnika stażu na Sardynii w 1988 roku. Analizuje on różne aspekty swojego udziału w spotkaniu warsztatowym u Reny Mireckiej. Włoski uczestnik stażu i autor książki o parateatrze Reny Mireckiej pisze tu m.in.: Dane mi było przeżyć z Reną wiele chwil o ogromnym znaczeniu ludzkim i twórczym. Miałem możliwość przekonać się doświadczalnie, jak twórczość wiąże się ze źródłami naszego życia, z miłością, z siłami natury. Ile rzeczy istotnych dla duszy zobaczyłem i usłyszałem! Obrazy, dźwięki, wibracje, pieśni, tańce, nauki, emocje - wszystko to wzbogaciło moje życie wewnętrzne, moje wspomnienia, moje wyobrażenia na temat przyszłości. Tyle jeszcze chciałbym wiedzieć, poznać. Tamto pierwsze doświadczenie było dla mnie rodzajem inicjacji, pozostawiło we mnie entuzjazm. Zycie wskazywało mi nowe horyzonty, nowe światy. Jakbym stał się bohaterem legendy, która prowadzi mnie ku ścieżkom prawdy, ku Centrum.

Uzupełnieniem drugiego rozdziału są także dwa teksty Reny Mireckiej: Przebudzenie i List do Ciebie. Na szczególną uwagę zasługują zamieszczone w albumie liczne zdjęcia, zwłaszcza zaś z okresu poteatralnego, autorstwa Macieja Stawińskiego. Ukazują one Renę Mirecką jako charyzmatyczną performerkę-terapeutkę zdarzeń międzyludzkich, szamankę z nienazwanych kultur, przewodniczkę ku innym wymiarom...

To zastanawiające, że ta intrygująca i oryginalna artystka nie doczekała się jeszcze godnej siebie propozycji roli w filmie, o czym skądinąd zawsze marzyła. Obecnie przygotowywane jest włoskie wydanie monografii o Renie Mireckiej.

Podróż. Rena Mirecka - aktorka Teatru Laboratorium, Ośrodek Badań Twórczości Jerzego Grotowskiego i Poszukiwań Teatralno--Kulturowych, Wrocław 2005, s. 165.