Artykuły

Jacek Kuroń to postać, którą coraz zacieklej wymazuje się z polskiej historii. Najnowszy tekst Małgorzaty Sikorskiej-Miszczuk, poświęcony legendzie opozycji demokratycznej, będzie tematem trzeciego spotkania z cyklu Teatr Przy Stole / Stół przy Wybrzeżu.

Kim był Jacek Kuroń wciąż - na razie - nie trzeba jeszcze chyba nikomu wyjaśniać ani przypominać. To jedna z najbardziej znaczących, ikonicznych postaci polskiej opozycji demokratycznej, a po przełomie 1989 roku jej przedstawiciel najbardziej troszczący się o los tych, którzy na zmianie ustroju wyszli nienajlepiej - stali się ofiarami przejścia do gospodarki wolnorynkowej. Do historii przeszły obrazki z warszawskiej ulicy, na której z wielkiego garnka rozdawał darmową zupę ofiarom transformacji. To był znakomity symbol jego podejścia do ludzi i do polityki - wolał konkretne, korzystne dla potrzebujących działania, niż gabinetowe narady.

W ostatnim czasie postać i działalność Kuronia przypominają głównie środowiska nowej lewicy, przede wszystkim osoby związane z Krytyką Polityczną - to właśnie ta organizacja wydaje w formie książkowej rozproszone pisma Kuronia z różnych lat. Kilka dni temu przypomnieli go muzycy występujący na transmitowanym na żywo przez rządową telewizję koncercie poświęconym ofiarom stanu wojennego - lider grupy Kryzys, Robert Brylewski, wystąpił w koszulce z twarzą Lecha Wałęsy, a jeden z muzyków zespołu dumnie obnosił się na piersi właśnie z twarzą Kuronia.

Teraz stanie się on bohaterem przedstawienia teatralnego - pod koniec stycznia w słynącym ze spektakli zaangażowanych politycznie i społecznie warszawskim Teatrze Powszechnym będzie miał swą polską prapremierę spektakl "Kuroń. Pasja według świętego Jacka". Jego reżyserem będzie Paweł Łysak, a scenografię przygotuje wywodzący się z Trójmiasta artysta Robert Rumas.

Tekst dramatu, na którym oparte będzie to przedstawienie, nie jest prostym przeniesieniem bogatego i barwnego życiorysu Kuronia na scenę. To raczej analiza legendy, która powstała wokół jego życia i działalności. Autorka posłużyła się specyficznym chwytem literackim - życiorys opozycjonisty jest w jej tekście treścią powieści "Pasja według świętego Jacka", która jest tematem rozmów i rozgrywek między bohaterami. Istotą dramatu staje się tym samym nie tyle sama historia, ale sposób jej upamiętniania, ale także - manipulowania nią dla swoich korzyści. Wydaje się, że to dziś, w czasach coraz liczniejszych, coraz bardziej bezczelnych i, co gorsza, coraz skuteczniejszych manipulacji, bardzo aktualny temat.

Zanim warszawska publiczność będzie miała okazję zobaczyć jak ten pomysł na przetworzenie życiorysu Kuronia na spektakl sprawdzi się przeniesiony na scenę, miłośnicy i stali bywalcy sopockiego Dworku Sierakowskich dostaną możliwość zapoznania się z tekstem dramatu, na podstawie którego powstanie przedstawienie w Teatrze Powszechnym.

Jego autorką jest Małgorzata Sikorska-Miszczuk, jedna z najbardziej cenionych polskich dramatopisarek średniego pokolenia. To autorka, która w środowisku rodzimych dramatopisarzy jest obecna i doceniana już od lat - dowodem jest choćby przyznanie jej Gdyńskiej Nagrody Dramaturgicznej, najważniejszej w tej branży nagrody w Polsce. Otrzymała ją w 2012 roku za inny polityczny dramat: "Popiełuszko. Czarna msza". Jest także autorką głośnych sztuk "Szajba" i "Walizka", współpracowała pod względem dramaturgicznym przy głośnej adaptacji "Czarodziejskiej góry" w reżyserii Andrzeja Chyry.

Sopockie czytanie jej sztuki odbędzie się w cyklu Teatr Przy Stole / Stół Przy Wybrzeżu, którego artystycznym opiekunem jest Michał Kurkowski. Wezmą w nim udział aktorzy z zespołu Teatru Wybrzeże: Katarzyna Kaźmierczak, Marzena Nieczuja Urbańska, Katarzyna Pilichowska, Michał Jaros, Piotr Łukawski, Cezary Rybiński i Marek Tynda.

"Kuroń. Pasja według świętego Jacka", Małgorzata Sikorska-Miszczuk, trzecie spotkanie z cyklu Teatr Przy Stole / Stół Przy Wybrzeżu, poniedziałek, 19 grudnia, godz. 18.30, Dworek Sierakowskich, Sopot, ul. Czyżewskiego 12, wstęp wolny.

--

Na zdjęciu: Jacek Kuroń podczas I Zjazdu "Solidarności", Gdańsk, 1 stycznia 1981 r.