Usłyszeć ciszę
11 listopada 2016 r. Polacy celebrowali Święto Niepodlełości, a w odległym Valladolid wybrzmiewały nazwy polskich ulic: Chłodna, Miła, Karmelicka. XIX-wieczny Teatro Calderon dał tego dnia premierę "Kartografa". Odświętnie ubrani Hiszpanie przyszli wysłuchać legendy o kartografie getta warszawskiego, którą wymyślił i wyreżyserował ich rodak, Juan Mayorga - pisze Kamila Łapicka w tygodniku wSIECI.
"Kartograf" to fikcyjna fabuła osadzona w historycznych realiach, oparta na autentycznym przeżyciu. W 2008 r. Juan Mayorga, człowiek literackiego sukcesu, przyjechał do Warszawy. Zgubił się w towarzystwie hotelowej mapy, by odnaleźć się w synagodze Nożyków na wystawie zdjęć z getta warszawskiego. Gdy wyruszył szlakiem miejsc z fotografii, zobaczył tylko pustkę. Nie umiał się z tym pogodzić i dał temu wyraz, pisząc dramat. W przestrzeni getta umieścił dwie pary. Pierwsza z nich to Starzec i Dziewczynka,
doświadczony kartograf i jego wnuczka. Razem tworzą zaszyfrowaną mapę rzeczywistości, w której "ludzie zabijają się za paczkę cukru". Warszawa nazywa się w niej Hurbinka. Do tejże Hurbinki, współcześnie, Mayorga kieruje kroki drugiej pary bohaterów, dyplomaty Raula i jego żony Blanki, aby uczynić ją swoim porte parole. Blanca idzie więc do synagogi i w niezliczone miejsca przechowujące historię getta. Dotyka niezamkniętych ran Warszawy, otwierając przy okazji własne.
Wieczór premiery był dla mnie wyjątkowy. Byłam jedyną Polką, na dodatek urodzoną w stolicy, więc wzruszały mnie nazwy znajomych ulic, smak czekoladek Wedla, nawet zamarznięta Wisła. Inaczej niż pozostali widzowie mogłam zrozumieć scenę, w której ukrywający się Starzec otrzymuje od wnuczki "prezent" - rewolwer nabity jedną kulą, w tle zaś słychać słowa znanego tanga: "Zabijcie tę dręczącą ciszę". Jak mówi Mayorga: "Teatr, sztuka ludzkiego głosu, pozwala nam usłyszeć ciszę". Tak wyglądało moje prywatne Święto Niepodległości.
