Artykuły

Trzy lata trwać będzie konkurs na skomponowanie muzyki do opery "Człowiek z Manufaktury", przygotowywanej przez Teatr Wielki w Łodzi. Libretto napisze dramatopisarka Małgorzata Sikorska-Miszczuk, w jednej z głównych ról wystąpi Wojciech Pszoniak.

Konkurs na muzykę do libretta Sikorskiej-Miszczuk, skierowany do studentów i absolwentów polskich oraz zagranicznych uczelni muzycznych - odbywać się będzie w czterech etapach.

- Chcieliśmy by był to konkurs, dotyczący przeobrażeń naszej rzeczywistości, umysłowości, stosunku do otoczenia, jakie zaszły w ciągu ostatnich stu lat. Chcieliśmy, by było to związane z ziemią łódzką - terenem wzorcowym, jeśli chce się pokazać zmiany, jakie nastąpiły np. na gruncie uprzemysłowienia - powiedział podczas czwartkowej konferencji prasowej w Warszawie dyrektor Teatru Wielkiego w Łodzi Paweł Gabara.

Zwycięzcę wybierze jury konkursowe, w którym zasiadają: prof. Krzysztof Penderecki, Elżbieta Penderecka (prezes Stowarzyszenia im. Ludwiga van Beethovena), Joanna Wnuk-Nazarowa (dyrektor Narodowej Orkiestry Symfonicznej Polskiego Radia w Katowicach), prof. dr hab. Urszula Kryger (dziekan Wydziału Wokalno-Aktorskiego Akademii Muzycznej w Łodzi), dr hab. Maciej Tworek (adiunkt w Akademii Muzycznej w Krakowie) oraz Wojciech Rodek (dyrektor artystyczny Teatru Wielkiego w Łodzi).

Do 5 października br. trwać będzie rejestracja kompozytorów, którzy otrzymają mailem fragment libretta, do którego przygotować będą musieli muzykę. Do 5 grudnia uczestnicy konkursu będą musieli przysłać jeden 10-15 minutowy fragment pracy, napisany na solistów, chór mieszany i orkiestrę symfoniczną do wskazanego przez organizatorów fragmentu libretta Sikorskiej-Miszczuk. Jury wyłoni trzech finalistów do 20 grudnia.

W drugim etapie wybrani przez jury kompozytorzy zaproszeni będą do Łodzi, w celu współpracy przy publicznym wykonaniu fragmentów opery z udziałem solistów, chóru i orkiestry Teatru Wielkiego w Łodzi. Wykonanie koncertowe fragmentów odbędzie się w pierwszej połowie stycznia 2017 r. Na podstawie głosowania jury i słuchaczy zostanie wybranych dwóch kompozytorów, którzy przejdą do III etapu. Będą oni zobowiązani do skomponowania I aktu opery do 10 maja 2017 r. - publiczne wykonanie w wersji koncertowej odbędzie się na scenie Teatru Wielkiego w Łodzi w połowie czerwca 2017 r.

Laureat konkursu zobowiązany jest do przygotowania całej dwuaktowej opery, a także przekazania organizatorom partytury, głosów orkiestrowych i wyciągu fortepianowego oraz materiałów nutowych dla solistów i chóru mieszanego do 30 listopada 2017 r. Premiera "Człowieka z Manufaktury" w Teatrze Wielkim w Łodzi zaplanowana jest na listopad 2018 r. z okazji 185. rocznicy urodzin Izraela Poznańskiego, który jest jednym z bohaterów utworu. W maju lub czerwcu 2019 r. odbędzie się premiera wersji plenerowej opery na terenie łódzkiej Manufaktury.

- Zwykle teatry operowe zwracają się do wybranego, uznanego już kompozytora, by uniknąć ryzyka. Zdajemy sobie sprawę z tego, że jest wielkie wyzwanie, ale za to jak ekscytujące - może objawi nam się jakiś wielki kompozytor. I to niekoniecznie polski kompozytor, może będzie to - jak twierdzi Krzysztof Penderecki - Amerykanin. Profesor Penderecki podkreśla, że kompozytorzy amerykańscy nie boją się wielkich form - ocenił Krzysztof Korwin-Piotrowski, koordynator projektu "Człowiek z Manufaktury".

Opera opowie o Izraelu Poznańskim, łódzkim przedsiębiorcy, kapitaliście żydowskiego pochodzenia. "Z jednej strony religijny, przestrzegający zasad i tradycji Żyd, z drugiej - Europejczyk pełną gębą, który potrafił wykorzystać zdobycze techniki, by stworzyć jedną z najnowocześniejszych firm w państwie carów. Dla jednych to bezwzględny wyzyskiwacz, dla innych filantrop, który zbudował pół Łodzi" - przedstawiają organizatorzy bohatera opery.

-Zastanawiałam się nad Izraelem Poznańskim: kapitalista, bogacz, przedsiębiorca, człowiek, będący ilustracją historii sukcesu +od pucybuta do milionera+. Mamy do czynienia z mitem. Dla opowieści to za mało. Muszę zastanowić się co w tym, że ktoś stworzył fortunę jest warte opowieści - przyznała dramatopisarka i scenopisarka Małgorzata Sikorska-Miszczuk. - Jest to silny człowiek, wychodzący ze swej przeszłości, pełnej dyskryminacji i wykluczenia. XIX wiek to wiek niesłychanych kontrastów i napięć. Stawia wielkie pytanie o sprawiedliwość społeczną. Każdy z bohaterów tworzy dla siebie utopię, jest niespełniony i pełen lęku: czy to fabrykant, czy idealista, czy poeta-terrorysta. Kim był Poznański? Co po nim zostało? Czy kochał Łódź? - pyta autorka libretta.

Jedną z głównych ról w operze zagra Wojciech Pszoniak, choć - jak zapowiedział - nie będzie śpiewał. - Jestem niezwykle związany z operą. Niestety nie śpiewam. Gdy powiedziano mi o tym pomyśle, bardzo mi się on spodobał. Jest tu kilka niezwykle cennych rzeczy: sam pomysł opery o człowieku, jakim był Poznański. Drugim tematem jest miasto Łódź i jego historia. To chropowate miasto, nie ulizane, ale z charakterem - powiedział aktor.

Kompozytorzy, chcący wziąć udział w konkursie będą musieli wypełnić ankietę, dostępną na stronie www.operalodz.com/konkurs; po zarejestrowaniu otrzymają mailem fragment libretta.