Artykuły

Scenografka Krystyna Zachwatowicz-Wajda i reżyser Andrzej Wajda odebrali podczas środowej uroczystości na Zamku Królewskim w Warszawie Nagrodę im. prof. Aleksandra Gieysztora. - To pewne ukoronowanie naszych wspólnych działań - mówiła Zachwatowicz-Wajda.

Kapituła Nagrody, której przewodniczy prof. Andrzej Rottermund nagrodziła Krystynę Zachwatowicz-Wajdę i Andrzeja Wajdę za "wybitne dokonania w sferze filmu i teatru promujące polską kulturę, a także za upowszechnianie wiedzy o potrzebie ochrony dziedzictwa kulturowego w Polsce i wpływ na jego utrwalanie i popularyzację. Na szczególne uznanie zasługuje również zaangażowanie w działalność muzealną oraz wyjątkowa wartość działań na rzecz dialogu międzykulturowego".

- To były oczywiste kandydatury biorąc pod uwagę nie tylko dorobek filmowy i teatralny obojga. Ale również ich poważne, różnorodne osiągnięcia w ochronie dziedzictwa kulturalnego. Trzeba tu wspomnieć o kilku wybitnych inicjatywach państwa Wajdów zwłaszcza Centrum Sztuki i Techniki Japońskiej "Manggha" w Krakowie czy Mazowieckim Centrum Sztuki Współczesnej w Radomiu - powiedział Rottermund.

List do uczestników uroczystości skierował sekretarz stanu w Ministerstwie Kultury Jarosław Sellin. - Nie sposób w kilku zdaniach wymienić zasługi nagrodzonych. Pani Krystyna Zachwatowicz-Wajda (...) związała swą drogę zawodową z teatrem i filmem. Jej dokonania zawodowe to projekty dekoracji i kostiumów do przeszło 150 filmów i przedstawień. Niezwykłym przykładem twórczego zainteresowania pary artystów było utworzenie Centrum Sztuki i Techniki Japońskiej "Manggha" - napisał Sellin.

Jak zaznaczył, Andrzej Wajda należy do twórców, którzy odnoszą sukcesy zawodowe nie tylko w kraju, ale i poza granicami. - Uniwersalny przekaz adaptacji filmowych polskiej literatury, próby zmierzenia się z naszą historią i postawienia fundamentalnych pytań, obserwacja ludzkich zachowań połączona z głęboką refleksją oraz wrażliwością artystyczną reżysera i malarza przełożoną na język obrazu filmowego zyskały uznanie i szacunek publiczności i krytyków - podkreślił sekretarz stanu gratulując wyróżnionym.

Zachwatowicz-Wajda powiedziała, że jest szczęśliwa i dumna z nagrody. Wspominała, że patron wyróżnienia, przyjaciel jej ojca architekta Jana Zachwatowicza, był częstym gościem w ich domu. Zaznaczyła, że do otrzymania nagrody przyczyniły się właśnie wartości wpojone w domu rodzinnym - bezinteresowność i traktowanie swej pracy jako wypełnianie obowiązku. - Ta nagroda to też pewne ukoronowanie naszych wspólnych działań na różnych polach - mówiła.

Wajda przyznał, że wyróżnienie to dla nich wzruszający moment. - Wiele lat pracowaliśmy, ale nigdy z myślą, że doczekamy takiego wspaniałego zrozumienia tego, do czego zdążaliśmy - podkreślił. Zaznaczył, że w wielu sprawach dogadywali się tak dobrze, ponieważ oboje wychowali się w inteligenckich domach. - Gdzie ukształtowała się moja ambicja, wiara w życie i poczucie obowiązku polskiego inteligenta - powiedział reżyser dodając, że za jeden z tych obowiązków uznawał działania na rzecz dziedzictwa kulturowego.

Andrzej Wajda urodził się w 1926 r. w Suwałkach. W wieku 20 lat rozpoczął studia malarskie na ASP w Krakowie. Po trzech latach zrezygnował jednak z malarstwa i wybrał film - podjął studia w łódzkiej Wyższej Szkole Filmowej. Jako reżyser debiutował w 1954 r. obrazem "Pokolenie". W ciągu następnych 50 lat wyreżyserował filmy, które przyniosły mu uznanie na całym świecie m.in. "Kanał", "Popiół i diament", "Ziemia Obiecana", "Człowiek z marmuru", "Człowiek z żelaza", "Wałęsa. Człowiek z nadziei". Laureat m.in. Złotej Palmy, Złotego Niedźwiedzia i Oscara za całokształt twórczości.

Krystyna Zachwatowicz-Wajda urodziła się w 1930 r. w Warszawie. Jest aktorką i scenografem. Ukończyła Zespół Państwowych Szkół Plastycznych im. W. Gersona w Warszawie, Wydział Historii Sztuki Uniwersytetu Jagiellońskiego i krakowską ASP. Występowała m.in. w "Katyniu", "Panu Tadeuszu", "Korczaku", "Człowieku z żelaza", "Pannach z Wilka", "Człowieku z marmuru", "Drugim człowieku". Odpowiedzialna za kostiumy do takich filmów jak "Zemsta", "Biesy", "Miłość w Niemczech", "Z biegiem lat, z biegiem dni", "Smuga cienia", "Wesele".

Nagroda im. prof. Aleksandra Gieysztora jest przyznawana za wybitne osiągnięcia, mające na celu ochronę polskiego dziedzictwa kulturowego w takich dziedzinach jak działalność muzealna, konserwatorska, archiwalna i biblioteczna. Kandydatów do Nagrody zgłaszać mogą członkowie Kapituły, laureaci poprzednich edycji i instytucje kultury. Jej wysokość to 50 tys. zł.

Wyróżnienie zostało przyznane po raz siedemnasty przez Fundację Bankową im. Leopolda Kronenberga, która działa przy banku Citi Handlowy. W poprzednich latach jego laureatami zostali m.in. Społeczny Komitet Opieki nad Starą Rossą, Anda Rottenberg, prof. Norman Davies i prof. Franciszek Ziejka.