Artykuły

W Teatrze Dramatycznym no­wa premiera. Przedstawienie dramatu wybitnego poety hisz­pańskiego XVII wieku Caldero­na - "Życie jest snem". Przed­stawienie osobliwej baśni o synu królewskim więzionym w lochach strasznej wieży, trzymanym niby zwierz na łańcuchu, ponieważ przepowiednia objawi­ła, że jego panowanie mogłoby przynieść krajowi zgubę. Przeplatają się w tej baśni o niezwykłych zdarzeniach na królewskim dworze egzotycznego państwa - legendy różnych czasów i narodów. Przeplatają się z podziwu godną fantazją moty­wy walki o władzę, zdrady i kary za tę zdradę, intryg dwor­skich, dynastycznych powikłań. Ale choć akcja dramatu wy­kracza poza granice możliwej już dzisiaj do przyjęcia, prze­raźliwej i nierealnej opowieści - przedstawienie zmusza do zastanowienia się nad wieloma problemami moralnymi. Hiszpański dramaturg rzuca bowiem w swej sztuce pytania wstrząsają­ce, nad którymi niełatwo jest przejść do porządku dziennego.

"Powiedz mi niebo, dlaczego mnie więzisz" - pyta nieszczęsny książę Segismundo. Ale "niebo milczy" i nie potrafi odpowiedzieć, dlaczego skazało człowieka na cierpienia, na tragizm przypadkowości będącej wypadkową przeznaczenia i własnej woli, na tragizm niepewności, męki i ostatecznego udręczenia.

"Popełniłem przestępstwo rodząc się - woła zakuty w łańcuchy

książę - ale przecież takie samo przestępstwo popełnili wszyscy inni ludzie".

Czy człowiek nie jest przypadkiem "pomyłką filozofów lub pomyłką Boga" - pyta Calderon. Dlaczego życie człowieka musi być więzieniem? Dlaczego za wolnością można tylko tęsknić, można o niej tyl­ko śnić?

Dziesiątki jest tych pytań do­tyczących bytu człowieka i sa­mej jego istoty. Nie zagubiły się one w sztuce Calderona w gąszczu niesamowitych intryg. Wielka w tym zasługa reżysera i aktorów Teatru Dramatyczne­go. Zagrali doskonale. A Gustaw Holoubek, Zbigniew Zapasiewicz i Mieczysław Voit stworzyli kreacje, które na zawsze będą się liczyć w historii ich aktor­stwa.