Warszawa. W teatrze o głodzie i Czarnobylu
Ukraiński teatr Arabesky pokaże w Warszawie spektakle opowiadające o ważnych momentach w historii tego kraju: Wielkim Głodzie, wybuchu w elektrowni w Czarnobylu i rzezi wołyńskiej. Wszystkie spektakle będą grane po polsku.
Nie ma lepszego momentu na przyjazd do Warszawy teatru Arabesky z Charkowa. W zeszłym tygodniu literackiego Nobla otrzymała Swietłana Aleksijewicz. Ta urodzona na Ukrainie, żyjąca na Białorusi, pisząca po rosyjsku autorka od wielu lat odsłania mroczne karty radzieckiej historii. Arabesky mają podobne zainteresowania, tyle że ograniczają się do historii ukraińskiej.
Do stolicy zaprosił charkowian dyrektor Teatru Polskiego Andrzej Seweryn, który organizuje przy Karasia dyskusje polsko-ukraińskie. Arabesky zajmują się teatrem dokumentalnym, a trylogię, którą przywożą do Warszawy, właśnie wystawiły w Kijowie i we Lwowie. Spektakle będą u nas grane po polsku. W czwartek zostaną pokazane "Czarnobyl TM" oraz "Listy z Charkowa". Pierwszy mówi o katastrofie reaktora atomowego wiosną 1986 r., drugi o Wielkim Głodzie na Ukrainie w latach 1932-33. O ile Czarnobyl był wypadkiem, o tyle Wielki Głód - zaplanowanym działaniem kierownictwa ZSRR, zemstą za niepodporządkowanie się chłopów kolektywizacji. Zmarło co najmniej 3,5 mln osób.
Switłana Ołeszko, autorka scenariuszy i reżyserka, wykorzystała zebrane przez współczesnych młodych Ukraińców świadectwa ludzi, którzy przetrwali Wielki Głód, listy z Charkowa, twórczość ludową, relacje dyplomatów i dziennikarzy. Z kolei w "Czarnobylu TM" aktorzy pokazują "śmiertelne piękno" zakazanej strefy. Pracując nad spektaklem, spotkali się z likwidatorami skutków katastrofy, urzędnikami, ekologami. Dołożyli dokumenty, zdjęcia i filmy.
Najtrudniejszy będzie temat piątkowego spektaklu "Dekalog: lokalna wojna światowa" poświęcony rzezi wołyńskiej z 1943 r. Tu również głos oddano świadkom tragicznych wydarzeń, wykorzystano mnóstwo źródeł historycznych i popkulturowych. Tytuł nawiązuje do broszury "Dekalog nacjonalisty ukraińskiego" i tekstów historyka Timothy'ego Snydera, autora "Skrwawionych ziem". Artyści piszą w zapowiedzi: "Czy możemy o tym mówić? Tak, możemy. (...) Czy trzeba to robić? Bez wątpienia. Czy poruszamy się w kierunku porozumienia i przebaczenia w takich rozmowach? Chyba nie. Czy uczymy się słuchać jeden drugiego? Niestety, nie".
Spektakle odbędą się 15 i 16 października o godz. 19 w Teatrze Polskim przy ul. Karasia 2.
