Praga. Dziś inauguracja 13. edycji Praskiego Quadriennale
Siedemdziesiąt osiem państw i regionów weźmie udział w XIII Praskim Quadriennale - największej na świecie wystawie poświęconej projektowaniu przestrzeni na potrzeby sztuk performatywnych i wizualnych. W pracy nad projektami zostało zaangażowanych aż 6 tys. artystów, a w programie wydarzenia szczególna rola przypadła Polsce.
Praga. Dziś inauguracja Praskiego Quadriennale
W ciągu jedenastu dni PQ, które w tym roku przenosi się do historycznego centrum Pragi, odwiedzi ponad 50 tys. osób. Wystawa pod hasłem "Podzielmy się przestrzenią: Muzyka, Pogoda, Polityka" odbędzie się między 18 a 28 czerwca. Rozpocznie ją dziś o 18.00 prezentacja 111 wystaw i otwarcie 7 pawilonów.
PQ, które od 1967 roku odbywa się w Pradze co 4 lata, od początku swego istnienia było pomostem między Wschodem i Zachodem, a po 89 roku stało się wręcz globalną platformą dla teatru i jego twórców. W stosunku do ostatniej edycji, która miała miejsce w 2011, powiększyła się liczba państw biorących udział w przeglądzie oraz zmodyfikowano samą formułę PQ, traktując scenografię jako szerokie spektrum praktyk artystycznych. Uczestników PQ czeka więc nie tylko zwiedzanie Wystawy Narodowej i Studenckiej, ale też szereg działań o charakterze performatywnym, projektów site-specific, instalacji, działań w przestrzeni miejskiej. PQ rozprzestrzeni się w tym roku na całą Pragę i na 11 dni zawłaszczy legendarne miejsca praskiej starówki. Ceremonia otwarcia, zaplanowana na wieczór 17 czerwca, odbędzie się na samym Rynku Starego Miasta.
Organizatorzy PQ poprzez eksplorację praskich przestrzeni i liczne działania performatywne liczą na aktywne uczestnictwo widzów. Dyrektor artystyczna PQ, Sodje Lothker, zaproponowała jako wyjściowe hasło "Shared Space: Music Weather Politics" ["Podzielmy się przestrzenią: Muzyka, Pogoda, Polityka'], zachęcając do tego, by dzielić się przestrzenią i traktować ją jako wspólną.
Polska wyjątkowo weźmie udział we wszystkich sekcjach i programach PQ: "Wystawie Narodowej", "Wystawie Studenckiej", Performing Space ['Działanie w przestrzeni"], "Objects" ["Obiekty"], "Makers" ["Twórcy"], "Tribes" ["Plemiona"]. Zaproszona została też do programu głównego, w ramach którego swoje wykłady zaprezentują Dariusz Kosiński, Jerzy Gurawski i Wojciech Ziemilski. Polscy artyści wystąpią wśród takich światowych sław jak Rimini Protokoll czy Robert Wilson. Koordynatorem polskiej ekspozycji i działań już po raz trzeci jest Instytut Teatralny im. Zbigniewa Raszewskiego, a organizatorem Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego. Producentką wykonawczą PQ jest Anna Galas-Kosil z IT.
- Po raz pierwszy jest to praca zespołowa i interdyscyplinarna - mówiła podczas konferencji prasowej poprzedzającej PQ, zorganizowanej 10 czerwca w Łazienkach Królewskich Agnieszka Jelewska, kuratorka polskiej ekspozycji narodowej "Post-Apocalipsis" z HAT Center w Poznaniu. Jelewska jest odpowiedzialna za ideowy program, a autorem głównego konceptu technologicznego wystawy jest dr Michał Krawczak. Wśród licznych twórców odpowiedzialnych za kształt Wystawy Narodowej znalazł się legendarny architekt i scenograf Jerzy Gurawski. - Ze wszystkich zaproponowanych przez organizatorów PQ haseł najbliższa była nam pogoda, ale traktujemy ją jako splot pozostałych czynników politycznych, społecznych, ekonomicznych. Postanowiliśmy radykalnie odrzucić myślenie kategoriami scenografii i teatru po to, by na koniec do niej wrócić, odnajdując dziwny splot relacji między człowiekiem a otoczeniem w teatralnych pracach Jerzego Grotowskiego, zwłaszcza "Apocalipsis cum figuris". Inaczej jednak niż Grotowski myślący w kategoriach antropologicznych stosujemy tutaj perspektywę post-antropocentryczną - mówiła Jelewska.
Istotnym kontekstem dla polskiej wystawy narodowej jest romantyzm, ale wychodzący ku sprawom globalnym, a nie tylko narodowym - to właśnie w XIX wieku komplikują się relacje między człowiekiem, technologią i otoczeniem.
Do innych stałych części PQ należy "Wystawa Studencka". Jej polscy twórcy wyłonieni zostali w drodze konkursu ogłoszonego w 2014 roku przez IT. Ostatecznie jury, które współtworzyły m.in. Justyna Łagowska i Anna Augustynowicz, wybrało projekt "Bounderies of Landscape" przygotowany przez studentów z Polski, Serbii i Niemiec, którzy poznali się w niemieckim Gissen. Pokazany zostanie w Domu Kafki na Starym Mieście i podobnie jak "Post-Apocalipsis" w dużej mierze będzie opierał się na dźwięku.
W ramach sekcji "Objects", której ideą jest zaprezentowanie przedmiotów w powiązaniu z ich historią, Polska przypomni sprawę "Tęczy" Julity Wójcik, która spłonęła 11 listopada 2013. Opowie o niej fotoreporter Marcin Wziontek - autor najbardziej znanego zdjęcia płonącej "Tęczy", a tytułowy obiekt przygotuje młody polski designer Jakub Drzastwa.
Ciekawie zapowiadają się także "Tribes" [Plemiona]. W ciągu 11 dni na ulicach Pragi pojawi się kilkadziesiąt międzynarodowych "plemion" przebranych w niezwykłe kostiumy. Polskie "plemię" w specjalne lustrzane kreacje multiplikujące przestrzeń miejską ubiorą Anna Kaczkowska, Agnieszka Zdonek i Maria Magdalena Wawrzyńczyk.
"Performing Space" ma z kolei na celu odkrywanie teatralności przestrzeni miejskiej. W ramach tej sekcji Michał Libera i Wojtek Ziemilski przygotowali projekt "Voice-over", który 22 czerwca zagości na Starym Mieście, w tym na Moście Karola. Przypomni on zeszłoroczną historię z "Golgotą Picnic" - odwołanie spektaklu, serię protestów, a następnie licznych czytań (zwłaszcza wyreżyserowanego przez Wojtka Ziemilskiego na Placu Wolności w Poznaniu) - oraz odwoła się do zagadnienia polityczności głosu.
Last but not least - sekcja "Makers", której zadaniem będzie połączenie jedzenia z performansem. Do przygotowania polskiego działania zaproszono teatrologa i krytyka kulinarnego Macieja Nowaka oraz artystkę-malarkę Annę Królikiewicz. "Wesele, którego nie było" odwoła się do gastronomicznego uniwersum obecnego w "Weselu" Stanisława Wyspiańskiego. - Zależało mi jako by zaprosić do tego projektu Annę Królikiewicz, która w swojej praktyce artystycznej łączy sztuki wizualne z performatyką i jedzeniem a także wydobyć z historii polskiego teatru coś co jest najbliższe kulinariom. Ceremonia wesela w polskiej obyczajowości jest wielkim teatrem kulinarnym. Wyspiański pozbawił ją tego wymiaru, zdradzając jedynie, co weselnicy z Bronowic piją. O tym, co jedzą, nie napisał ani słowa. Będzie to opowieść o tym, jak sztuka kulinarna w ciągu wieków przeszła z dziedziny rzemiosła do sztuk wyzwolonych - mówił podczas konferencji 10 czerwca kurator Maciej Nowak.
Polskiemu PQ towarzyszy interaktywna strona internetowa praskiequadriennale.pl.
