Artykuły

Z pamiętnika Łukasza Drewniaka - rok 2005 w teatrze.

Styczeń. Budzi mnie wystrzał z haubicy. Gramolę się z łóżka do pociągu, który wiezie mnie na zachód kraju naszego umiłowanego. Oglądam tam świeżutkie premiery Mai Kleczewskiej i Jana Klaty. Opolski "Makbet" i wałbrzyska "... córka Fizdejki" wyznaczają pułap wrażliwości i światopogląd najmłodszych reżyserów. Nie boją się radykalnych uwspółcześnień. W centrum ich uwagi znajdują się kwestie zła, moralności, odpowiedzialności. Cieszę się, że taki będzie pewnie ten rok: gniewny, bezkompromisowy. Luty-marzec. Kontratak "młodszych zdolniejszych": Krzysztof Warlikowski pokazuje wyciszoną, przejmującą historię "Kruma" (koprodukcja Starego Teatru i Rozmaitości), rzecz o niespełnieniu i nieumiejętności pogodzenia się z przemijaniem. Wielki teatr! Powstaje "Samobójca" Erdmana w reżyserii Anny Augustynowicz. Szczecińscy aktorzy pokazują, jak spod gorsetu perfekcyjnej formy wyrwać czyste emocje.W warszawskim Powszechnym farsa Labiche'a "Słomkowy kapelusz". Piotr Cieplak robi z niej ponure misterium utraty, śmierci i zanikania. Serce rośnie na widok gry Adama Woronowicza. Podoba mi się też, jak Eliza Borowska recytuje Eliota i dziarsko skacze po łóżku sprężynowym.

Kwiecień

Zmarł Jerzy Grzegorzewski. Wielki artysta zawsze umiera chyłkiem, na schodach, w cieniu innej śmierci. Jego teatralny świat nie doczeka się kontynuatora. I to jest najbardziej bolesne.

W Nowej Hucie rozkwita fenomen Łaźni Nowej. Efekt wyjścia teatru do postindustrialnych hal, blisko widzów. W sztandarowej produkcji - "Cukrze w normie" - Piotr Waligórski pokazuje osiedla nowohuckie, puste rytuały codzienności i kaleką miłość.

Maj

Grzegorz Jarzyna wymyśla teatralne kino akcji: "Macbetha" w hali Bumaru. Wielki budżet, wielki rozmach i... teatr 16-latków. Dla równowagi oglądam zmaterializowaną na scenie filozofię, czyli Nietzscheańskiego "Zaratustrę" Krystiana Lupy (Stary Teatr). Trudny, piękny spektakl.

Czerwiec

W redakcji "Przekroju" zalęgli się Indianie. Poszedłem na "Auto da fé" Pawła Miśkiewicza w Starym; epokowi Jan Peszek i Iwona Bielska w pierwszym akcie, po przerwie sceniczna magma, gadulstwo i narcyzm. Śniła mi się studentka krakowskiej PWST Karolina Porcari z plecaczkiem.

Lipiec

Na festiwalu Malta w Poznaniu barbarzyński erotyczno-muzyczny eksperyment - "Cosi fan tutte" Jarzyny w Teatrze Wielkim. Po spektaklu odurzony wizją inscenizacyjną składam nieprzystojne propozycje poznaniankom i dostaję w dziób. Trwa sitcom pod tytułem "Odwoływanie dyrektora Teatru Wybrzeże Macieja Nowaka". Kolejna odsłona starcia "urzędnicy kontra artyści". Zapewne preludium do tego, co nas czeka - pełzającej cenzury obyczajowej, prostowania linii ideologicznej teatrów.

Sierpień

Wakacje. Na widok ludzi z branży strzelam z łuku.

Wrzesień-październik

Okazuje się, że młodzi reżyserzy nie byli na urlopie. Może dlatego najpierw Klynstra z Szekspirem, potem Wojcieszek z własnym "Cokolwiek się zdarzy " polegli w Rozmaitościach, a za chwilę dali ciała Borczuch z Fredrą i Klata ze Słowackim. Trzeba chłopaków pilnować.

Listopad

Oglądam ponad 200 spektakli rocznie, a mimo to zawsze coś człowiek przegapi. "Z twarzą przy ścianie" Moniki Strzępki z Teatru Polskiego w Bydgoszczy. Brawurowe role piątki młodych aktorów, Doroty Androsz, Katarzyny Kowalik, Wojciecha Świebody, Marka Tyndy i Krystiana Wieczorka. W Starej Prochowni "Taśma" w reżyserii Michała Siegoczyńskiego z udziałem Magdy Popławskiej, polskiej Tildy Swinton. Rola, w której ważne jest każde spojrzenie, gest, drżenie głosu. Rany boskie!

Grudzień

Eksplozja nowych miejsc teatralnych w stolicy (Teatr Wytwórnia, Le Madame, Laboratorium Dramatu, Garaż). W świecie recenzentów teatralnych inwazja kobiet: Anna Burzyńska ("TP"), Aneta Kyzioł ("Polityka"), Joanna Derkaczew ("GW"), Iza Czapska ("ŻW"). Feminizację zawodu przyjmuję ze zrozumiałą radością. Cytując Norwida: "Idzie noc czarna, noc z twarzą kobiety ".

A propos - śniła mi się redaktor Czapska z pejczem.

Na zdjęciu: "Krum" w reż. Krzysztofa Warlikowskiego, Stary Teatr/ TR Warszawa.