Artykuły

Grudzień, ostatni miesiąc tego dziwnego roku, po którym Polska turlać się będzie po nieprzewidywalnej orbicie, ma w sobie coś pożegnalnego, by nie powiedzieć - pogrzebowego - felieton reżysera i senatora Kazimierza Kutza nie tylko o polityce.

Nie tylko przez to, że stopniała lewica i Aleksander Kwaśniewski odchodzi na zawsze z prezydentury, ale jako państwo pójdziemy niejako do tyłu. Proces ten będzie determinowany konserwatywno-katolickimi rządami braci Kaczyńskich, z ich nieziszczalnym solidaryzmem wewnętrznym i antysolidaryzmem unijnym. Ponieważ tendencja do realizowania państwa autorytarnego jest coraz bardziej widoczna, musimy z wolna szykować się do rozstrzygania konfliktów na ulicy, bo państwo policyjne lubi się takimi praktykami posługiwać. Ba! Są jej przypisane. Wygląda bowiem na to, że w tym kierunku społeczeństwo będzie naprowadzane. Bracia Kaczyńscy skumulowali już wszystko [mam na myśli władzę represyjną] w swoich rękach, z wyjątkiem parlamentu, i w przyszłym roku może dojść do wyborów tylko po to, aby uzyskać władzę pełną. Gdyby tak się stało, zabije nam nowy dzwon. Nie chciałbym go usłyszeć.

Ale gwoli prawdy każda końcówka roku przypomina o dramacie przemijania i ludzie bardziej są skłonni do sentymentalnych działań i uroczystości. W tym roku jest jakby większe nasilenie spotkań towarzyskich, bo i ludzie jakoś bardziej lgną ku sobie. Widać w tym nie tylko dobrodziejstwo demokracji i postaw obywatelskich, a także ucieczkę od przepolitycznienia wszystkiego, a więc od mediów. Zwłaszcza od mediów telewizyjnych, w których trwa nieustanny turniej po- i przedwyborczy.

Jesteśmy dopiero w połowie miesiąca, a brałem już udział w wielu bardzo ciekawych spotkaniach. I tak, z okazji dziesięciolecia miesięcznika "Śląsk" niezmordowany Tadeusz Kijonka, który prowadzi to pismo oparte na modelu zakonu żebraczego, ufundował jednorazową nagrodę 10 osobom zasłużonym dla kultury Śląska, czyli Śląskiego Orła. Jest to ładna, nie za mała i nie za wielka rzeźba orła, wzięta z portalu opolskiej świątyni. Część oficjalna odbyła się w Muzeum Śląskim. I jak zawsze, kiedy Tadeusz Kijonka wiedzie prym, uroczystość musi być odpowiednio długa, bo jest celebrowana niczym msza, choć uchwytne są też ślady z imprez pozakościelnych ustroju minionego. Ale dobre są takie miejsca, w których wiemy, co nas czeka.

Całkowicie nowym miejscem w Katowicach jest kinoteatr Rialto. To odzyskany zabytek architektury, całkowicie odrestaurowany i przystosowany do współczesnych potrzeb środowisk kulturalnych, a zwłaszcza tych związanych z kinem. Idealne miejsce do spotkań wszystkich, którzy ich potrzebują. Bo z szynkwasem i zapitką. Tu redaktorzy lokalnej "Gazety Wyborczej" zainicjowali coroczną nagrodę, która stać może się najważniejszym wyróżnieniem dla ludzi kultury Górnego Śląska. Nagrodę stanowi cegła z nieistniejącego już familoka Janoscha, autora słynnej opowieści "Cholonek, czyli dobry Pan Bóg z gliny", zaadaptowanej na katowickiej scenie Korez i granej z olbrzymim powodzeniem. Nagroda jest oryginalna, bardzo autentyczna i demokratycznie przyznawana przez czytelników pisma i telewidzów. Kandydatów wybierają wybitni obywatele z różnych dziedzin życia. Rialto jest miejscem swobodnym, bo ani to teatr, ani knajpa i bez sztucznego zadęcia. Już widać, że w miejscu tym rodzić się będą oryginalne inicjatywy i nowe tradycje. Wszystko co nadaje się do spotkań towarzyskich, do wymiany myśli i wysublimowanej zabawy ma tu swoje gniazdo.

Natomiast Instytut Społeczeństwa Obywatelskiego Pro Publico Bono "W imię człowieczeństwa" im. ks. Biskupa Jana Chrapka, z siedzibą w Radomiu, przyznał swoją doroczną nagrodę pani dr Urszuli Wendzie i ks. prałatowi Henrykowi Bolczykowi w uznaniu zasług w niesieniu pomocy górnikom kopalni Wujek. W 24 lata po tamtych wydarzeniach przypomniano sobie o tych niezwykłych ludziach, co może być zasługą Jerzego Buzka, który stoi na czele komitetu. Po uroczystościach w kościele, w domu kultury kopalni Wujek dzielono się opłatkiem. Budynek, choć dość młody, przechylił się na swojej długości o jakieś dobre pół metra, czyli "zynknął" się imponująco. Gdyby dom kultury był rozleglejszy, można by go łatwo przerobić na tor bobslejowy.

A w Krakowie uroczyście żegnano Aleksandra Kwaśniewskiego. Komitet Odbudowy Zabytków Krakowa, któremu z urzędu patronuje głowa państwa, zebrał się z tej okazji na specjalnej sesji. Dzięki troskliwości prezydenta Kraków miał od 10 lat stały, coroczny 30-milionowy dopływ pieniędzy z budżetu państwa. W pięknej sali obrad ratusza miejskiego - także odrestaurowanej przez Komitet - żegnano prezydenta iście po królewsku i ze szczerym sentymentem. Prezydent Krakowa wydał na jego cześć uroczysty obiad Pod Wierzynkiem. Wszyscy uczestnicy obiadu - może 30 osób - złożyli swoje autografy na specjalnie wydanej menu-karcie i będą mieli ciekawą pamiątkę. Niżej podpisany także, bo od lat jest członkiem krakowskiego Komitetu Odbudowy Zabytków . Przy biesiadnym stole siedziałem obok rektora Uniwersytetu Jagiellońskiego Karola Musioła z Radzionkowa, więc szybko założyliśmy frakcję górnośląską i postanowiliśmy w najbliższej przyszłości spotkać się w Krakowie ze Ślązakami, których los rzucił do tego pięknego miasta. Trzeba trochę poknuć. Kiedyś marzyłem, że na starość przeniosę się do Krakowa dla jego urody, mam w nim wielu przyjaciół i część rodziny, ale nie przypuszczałem, że w tak późnych latach będę miał tyle dzieci.

Mamy dopiero połowę miesiąca, a tyle jeszcze imprez przed nami. Już jutro w Warszawie inny Musioł - Józef, szef warszawskiego towarzystwa przyjaciół Śląska, organizuje przedświąteczną biesiadę śląską w pałacu Ostrogskich na Tamce, gdzie zawsze przychodzi wielu ludzi i jest bardzo swojsko. W ogóle, zdaje się, idzie moda na tożsamość śląską, bo wiele bardzo wybitnych osób co i rusz wprasza się do "narodowości śląskiej". Jeszcze trochę i będę musiał zakładać specjalną buchalterię albo nawet biuro.

Na zdjęciu: Kazimierz Kutz.