Artykuły

W bieżącym tygodniu zespoły Opery Nova rozpoczynają próby do premiery, która zainauguruje 25 kwietnia XXII Bydgoski Festiwal Operowy. "Potępienie Fausta" Hectora Berlioza, dzieło nigdy na bydgoskiej scenie operowej niewystawiane, reżyseruje Maciej Prus.

Tragedia Goethego "Faust" stała się inspiracją dla powstawania innych dzieł jak: balet A. Adama (1832), opery Ch. Gounoda(1859) i A. Boita (1863), symfonie Liszta (1857) i Mahlera (1906), uwertura Wagnera (1844), powieści Tomasza Manna. I interesującej nas kantaty dramatycznej Hectora Berlioza (1803-1869), francuskiego twórcy doby Romantyzmu.

Sam kompozytor tak pisał w swych pamiętnikach: "Uważam tę legendę za jedno z najlepszych dzieł, jakie stworzyłem; publiczność do dziś dnia zdaje się podzielać to mniemanie".

Pierwotnie (1829) kompozytor, pod wrażeniem lektury "Fausta" w przekładzie Gerarda de Nerval, stworzył "Osiem scen z Fausta op. 1". Powrócił do nich po latach, podczas podróży koncertowej Passau-Wiedeń-Praga-Wrocław-Paryż. Francuska prapremiera poniosła klęskę. Dopiero następny rok przyniósł zagraniczne wykonania tej legendy dramatycznej i jej rozwijającej się kariery. Ostatecznie dzieło Berlioza podbiło Francję w 1877 roku. Jak pisał kompozytor w pierwszym francuskim wydaniu partytury: "Już sam tytuł dzieła wskazuje, że nie opiera się ono na głównej idei Fausta Goethego, ponieważ, w słynnym poemacie, Faust zostaje uratowany. Autor Potępienia Fausta wypożyczył jedynie od Goethego pewną liczbę scen, pasujących do projektu, który sobie wytyczył, scen, które zawładnęły z przemożną siłą jego talentem".

Oratorium, kantata dramatyczna, opera koncertowa, legenda dramatyczna... wielość nazw na określenie utworu Berlioza świadczy o niejednoznaczności w jego zakwalifikowaniu jako gatunku muzycznego.

Obecnie "Potępienie Fausta" wykonywane jest równie często na estradach filharmonicznych, jak i scenach teatrów operowych. Stanowi prawdziwe wyzwanie reżyserskie, z którym zmierzyć się mogą najwięksi wizjonerzy scen operowych.