Artykuły

W kategorii Teatr nominowani zostali: Bartosz Porczyk, Radosław Rychcik i Weronika Szczawińska.

Oni nominowali:

Anna R. Burzyńska ("Didaskalia", UJ), Łukasz Drewniak ("Dziennik Polski", Teatralny.pl), Jacek Kopciński ("Teatr"), Wojciech Majcherek (TVP), Witold Mrozek ("Gazeta Wyborcza", "Krytyka Polityczna"), Grzegorz Niziołek ("Didaskalia", UJ), Jacek Sieradzki ("Dialog"), Paweł Soszyński (Dwutygodnik.com), Mike Urbaniak (Polskie Radio RDC), Jacek Wakar (Polskie Radio Dwójka).

Ponadto zgłoszeni zostali:

Michał Borczuch (reżyser), Katarzyna Borkowska (scenografka), Iga Gańczarczyk (dramaturżka, reżyserka), Marta Guśniowska (dramatopisarka), Marcin Hycnar (aktor, reżyser), Dorota Ignatjew (aktorka, dyrektorka Teatru Zagłębia w Sosnowcu), Agnieszka Jakimiak (dramaturżka), Piotr Kruszczyński (reżyser, dyrektor Teatru Nowego w Poznaniu), Ewelina Marciniak (reżyserka), Paweł Passini (reżyser), Jacek Poniedziałek (aktor, reżyser), Adam Sajnuk (reżyser), Agata Siwiak (kuratorka), Teatr Improwizowany Klancyk, Wojciech Ziemilski

(reżyser).

__________________________________________

Bartosz Porczyk

Aktor, ur. w 1980 r. w Tomaszowie Mazowieckim. Absolwent PWSFTviT w Łodzi, od 2006 r. w zespole Teatru Polskiego we Wrocławiu. Jego aktorstwo określane jest jako niezwykle plastyczne i ekspresyjne. Jest też wybitnie uzdolniony muzycznie, czego dowodem nagrody zdobyte na Przeglądzie Piosenki Aktorskiej w 2006 r., płyta "Sprawca" oraz dwa monodramy z piosenkami. Pochwały zbierały również jego kreacje w spektaklach dramatycznych: pogrążający się w depresji Wokulski w "Lalce" Prusa w reż. Wiktora Rubina oraz Desmoulins w "Sprawie Dantona" Stanisławy Przybyszewskiej, a także Karol Borowiecki w "Ziemi obiecanej" Reymonta i kniaź Patiomkin w "Termopilach polskich" Tadeusza Micińskiego (wszystkie w reż. Jana Klaty). Owacje na stojąco, liczne nagrody oraz nominację do Paszportu POLITYKI przyniosła Porczykowi rola Gustawa w spektaklu Michała Zadary, łączącym I, II i IV część "Dziadów" oraz utwór "Upiór" Adama Mickiewicza. Reżyser zdecydował się na inscenizację bez skrótów, co dla aktora oznaczało konieczność nauczenia się olbrzymich partii tekstu; duża część niemal pięciogodzinnego przedstawienia jest właściwie monodramem Porczyka, który z miłosnych wynurzeń Gustawa czyni niezwykle emocjonalny i ekspresyjny aktorski koncert. "Gdy czytałem Dziady, oblewał mnie zimny pot, byłem jak sparaliżowany, że tego wszystkiego trzeba się będzie nauczyć na pamięć i jeszcze to zagrać. Gdy zaczęły się próby, byłem już spokojniejszy. Okazało się, że można się w tym tekście zakochać" - mówił w wywiadach.

"Za wyjątkowego Gustawa w Dziadach Michała Zadary - osobny spektakl w spektaklu, brawurowy autorski monodram ożywiający poezję Mickiewicza" - pisał Witold Mrozek, uzasadniając głos oddany na Porczyka. "Za dwie gigantyczne i epokowe role zagrane w Dziadach Michała Zadary i Termopilach polskich Jana Klaty. Przyszedł Porczyk i pozamiatał w polskim aktorstwie, jest już absolutnym numerem jeden na krajowych scenach i frapująco wyznacza nowe standardy w kwadracie kreacyjnym ciało-myśl-ruch-muzyczność roli" - zauważa Łukasz Drewniak.

*

Radosław Rychcik

Reżyser teatralny, ur. w 1981 r. w Ciechanowie. Absolwent polonistyki na Uniwersytecie Warszawskim i reżyserii w PWST w Krakowie. Lubi wyzwania, amerykańską popkulturę oraz wysokie stężenie emocji. Jego "Versus. W gęstwinie miast" Brechta, zrealizowany w 2008 r. w Teatrze Nowym w Krakowie, był inspirowany esejem Rolanda Barthesa o wolnoamerykance i rozgrywał się na bokserskim ringu. Wielkim sukcesem okazała się "Samotność pól bawełnianych" Bernarda-Marii Koltesa z Teatru im. Stefana Żeromskiego w Kielcach, z dwójką aktorów przekrzykujących grającą na żywo formację Natural Bom Chillers. Powieść Gustawa Flauberta "Madame Bovary" w jego interpretacji (Teatr Dramatyczny w Warszawie) była histerycznie wykrzykiwaną operą o nienasyceniu. W "Hamlecie" z teatru w Kielcach, uznanym za najlepsze szekspirowskie przedstawienie sezonu 2010/11, narcystyczny i infantylny bohater mścił się na rodzinie nie w imieniu ojca, ale własnym, za dzieciństwo bez rodzicielskiej miłości i tresurę zamiast wychowania.

Nominację do Paszportu POLITYKI otrzymał za "Dziady", wyreżyserowane w Teatrze Nowym w Poznaniu. "Za najbardziej wichrzycielskie, bezczelne i konsekwentne wystawienie Dziadów w ostatnich latach, (...) za polski arcydramat w zupełnie nieoczekiwanych dekoracjach" - tak nominację dla Rychcika uzasadniał Jacek Wakar. Reżyser umieścił najbardziej polski z polskich, narodowowyzwoleńczy utwór w kontekście amerykańskiej, czyli globalnej, popkultury i dowiódł, że to dzieło uniwersalne, przejmujący portret niewolonych i uciskanych niezależnie od czasów, kultury i rasy.

"Brawurowe włączenie Dziadów w przestrzeń współczesnej, zbiorowej wyobraźni, w której Guślarz, Konrad i Upiór odżywają jako postaci z filmów Tarantino, Lyncha czy Kubricka" - zachwycał się Paweł Soszyński.

*

Weronika Szczawińska

Reżyserka teatralna, dramaturżka i kulturoznawczyni, ur. w 1981 r. w Warszawie. Absolwentka MISH na UW i reżyserii w warszawskiej Akademii Teatralnej. Właśnie obroniła doktorat w Instytucie Sztuki PAN, jest kierowniczką artystyczną Teatru im. Bogusławskiego w Kaliszu. Pracuje z dramaturżką Agnieszką Jakimiak, aktorem Piotrem Wawerem jr. i kompozytorem Krzysztofem Kaliskim. Szczawińską szczególnie interesują mechanizmy działania pamięci i postpamięci, dekonstruuje mity i legendy, tworzone w celu budowy i cementowania wspólnot. "Upominam się o prawdę fragmentu, śladu, resztki, o wyławianie z archiwum pamięci wszystkich tych rzeczy, które zostały zaniedbane"- mówiła w wywiadach. Krytycznie przygląda się także konstrukcji płci. Jej spektakle mają formę esejów, aktorstwo jest ekspresywne, antypsychologiczne i zharmonizowane z ruchem scenicznym. W "Źle ma się kraj" inspirowanym esejem Tony'ego Judta (Teatr Polski w Bydgoszczy) dzisiejszą ślepą wiarę w wolny rynek i konkurencję przeciwstawiała kierującej się myśleniem wspólnotowym powojennej Europie. "Jak być kochaną" z Bałtyckiego Teatru Dramatycznego w Koszalinie było esejem o potrzebie osobistej historii walczącej z chęcią wpisania jej w szerszą, wojenną i heroiczną opowieść.

Krytycy nominujący do Paszportu POLITYKI docenili ostatnie dokonania reżyserki, w których analizuje legendę Konrada Swinarskiego i portret mieszczaństwa w powieściach Małgorzaty Musierowicz. "Za wyjątkowy, spójny i konsekwentny język teatralny niezależny od mód; za Jeżycjadę przepisaną na wywrotowy koncert o mieszczańskiej neurozie i wyparciu, za najlepszy spektakl sezonu Swinarski w Starym Teatrze - sceniczny esej Geniusz w golfie - pisał w nominacji Witold Mrozek. Paweł Soszyński swoją uzasadniał następująco: "Za mistrzostwo teatralnej dykcji i konsekwentne budowanie własnego języka artystycznego. Za Geniusza w golfie - spektakl błyskotliwy i ironiczny, niepokorny i w pełni świadomy medium teatralnego".