Bezdomny teatr
Polski Teatr Tańca nie ma własnej sceny. Gra tam, gdzie mu się uda wynająć salę. Od początku ma swoją siedzibę w gmachu Ogólnokształcącej Szkoły Baletowej w Poznaniu. Jest tam lokatorem, a chciałby rozwijać swoją działalność o projekty edukacyjne i terapeutyczne. Postanowiliśmy wesprzeć działania Ewy Wycichowskiej - pisze Stefan Drajewski w Głosie Wielkopolskim.
Ewa Wycichowska bezskutecznie - jak na razie - zabiega o dom dla tańca. Jak na razie udaje się jej organizować latem warsztaty tańca współczesnego i festiwal. Ten jednak z konieczności, czyli braku odpowiednich sal widowiskowych, ma charakter mocno ograniczony.
Postanowiliśmy wesprzeć działania Ewy Wycichowskiej. Optymalnym rozwiązaniem byłoby wybudowanie wielofunkcyjnego i nowoczesnego centrum sztuki dla kilku "bezdomnych" instytucji kultury. Ale, można spróbować znaleźć inne miejsce: przebudować i zmodernizować przestrzenie CK Zamek, zagospodarować starą gazownię lub zajezdnię tramwajową przy ulicy Gajowej. Dobrym adresem byłoby sąsiedztwo przyszłego gmachu Biblioteki Raczyńskich...
Bezdomny teatr
Polski Teatr Tańca z założenia miał być teatrem wędrownym ale nie bezdomnym. Od samego początku nie miał jednak własnej sceny a studio zostało wygospodarowane w Poznańskiej Szkole Baletowej. I tak jest do dziś, choć w Polsce w minionych trzydziestu latach tak wiele się zmieniło.
Od początku, czyli od 1973 roku, Polski Teatr Tańca dzierżawi 611 metrów kwadratowych powierzchni w szkole baletowej. Ma tutaj skromne biura i garderoby, ale salą prób jest aula szkolna Gdy czasami teatr zdecyduje się na prezentację któregoś ze swoich przedstawień w tym miejscu, uczniowie przez jeden dzień mają - dzięki życzliwości dyrekcji szkoły - przeorganizowany plan zajęć na inne sale, bo tyle czasu potrzebują technika, aby zapewnić właściwe warunki realizacji przedstawienia - Całe szczęście, że przez te lata ułożyły się relacje między szkołą a teatrem - mówi Ewa Wycichowska, dyrektor Polskiego Teatru Tańca - Zdaję sobie jednak sprawę, że nie jesteśmy łatwym lokatorem. Taka sytuacja wymaga od obu stron dyscypliny i zrozumienia Nie oczekuję, że nagle dostaniemy gwiazdkę z nieba czyli wymarzony budynek z salami prób, garderobami, salą teatralną, którą będzie można dowolnie kształtować. Ale czasami marzenia się spełniają i dlatego warto marzyć. Powiem więcej. Te marzenia mogłyby stać się faktem, gdyby...
Taniec na trakcie
Kilka miesięcy temu szeroko była dyskutowana idea Traktu Królewsko-Cesarskiego w Poznaniu. Polski Teatr Tańca w tej koncepcji znalazł również swoje miejsce. W przeciwieństwie do wielu innych instytucji zaangażowanych w urzeczywistnienie tej idei, jedyny nie ma budynku.
Jagoda Ignaczak, kierownik literacki teatru uważa, że gdyby do tego potencjału artystycznego dodać odpowiednie zaplecze - budynek, który teatr mógłby zagospodarować na rzecz trojakiej swojej działalność: artystycznej, edukacyjnej i terapeutycznej, wtedy obecność Polskiego Teatru Tańca na trakcie mogłaby się przełożyć nie tylko na prestiż, ale i na sukces finansowy.
Wszystkie zainteresowane strony są zgodne, że na trakcie powinno się znaleźć Centrum Sztuki Współczesnej. Miejsce, w którym znalazłyby dla siebie siedzibę te instytucje artystyczne Poznania, które ciągle siedzą gdzieś kątem: Polski Teatr Tańca, Teatr Muzyczny, Filharmonia Poznańska, teatry alternatywne, nowa, duża przestrzeń wystawiennicza. - Nie chcemy nikomu niczego zabierać - mówi Ewa Wycichowska - Gdyby policzyć, ile wymienione instytucje wydają na wynajem pomieszczeń biurowych, magazynowych, sal teatralnych i koncertowych, okazałoby się, że taka inwestycja jak nowoczesne centrum sztuki szybko by się zwróciła. W całej Europie są takie centra, tylko w nie w Polsce. Oczywiście wymagałoby to uporządkowania statusu poszczególnych instytucji, ponieważ teraz jedne podlegają prezydentowi, inne marszałkowi. Aczkolwiek i prezydent i marszałek zaangażowali się w tworzenie Traktu Królewsko Cesarskiego w Poznaniu.
Nadzieje i rozczarowania
Pewne nadzieje Polski Teatr Tańca wiązał ze Starym Browarem. Okazało się, że powstała tam sala nadaje się jedynie do kameralnych projektów, nie ma odpowiedniego zaplecza, jest dość niska.
Problemu nie rozwiązuje też Scena Rozmaitości, na której Polski Teatr Tańca czuje się niemal domownikiem, znalazł tu życzliwość i otwarte drzwi, ale tu także brakuje zaplecza, widownia jest usytuowana na stałe, dla niektórych pozycji z repertuaru Polskiego Teatru Tańca jest za mała.
- Chyba trzy lata temu pojawiła się koncepcja, aby Polski Teatr Tańca znalazł dla siebie miejsce w poznańskim zamku - mówi Ewa Wycichowska. - Powstała już nawet wstępna koncepcja przebudowy Sali Wielkiej, która mogłaby stać się salą wielofunkcyjną. Nad holem głównym mogłaby powstać sala kameralna, garderoby i pomieszczenia administracyjne dla naszego teatru.
- To prawda, rozmawialiśmy z Ewą Wycichowska na ten temat wiele razy - mówi Marek Raczak, dyrektor CK Zamek. - Powstały już wstępne koncepcje. Projekty przebudowy Sali Wielkiej i strychów zamkowych zostały wpisane w projekty funduszy strukturalnych, ale najwcześniej na pieniądze unijne możemy liczyć dopiero w 2007 roku. W jednym się tylko z Ewą nie zgadzam. Nie bardzo wyobrażam sobie wprowadzenie jeszcze jednej instytucji do zamku. Wyobrażam sobie natomiast, że Polski Teatr Tańca mógłby korzystać z obu sal, które po gruntownym remoncie mają szansę tu powstać.
Antoni Szczuciński, przewodniczący komisji kultury Rady Miasta Poznania, wspomniał przy okazji szukania miejsca, na którym można by zbudować salę dla Teatru Muzycznego, że do posesji, na której ma postać nowy gmach Biblioteki Raczyńskich przylega inna parcela, na której można by zbudować wielofunkcyjną salę widowiskową, z której mógłby korzystać i Teatr Muzyczny i Polski Teatr Tańca.
Potrzebny jest lobbing
- Brak odpowiedniej siedziby ogranicza nasze działania - mówi Ewa Wycichowska. - Jesteśmy centrum edukacyjnym tańca współczesnego, ale tylko podczas wakacji. Nie możemy rozwijać sfery terapeutycznej, na które jest zapotrzebowanie, a będzie ono rosło. Jak organizować festiwal czy to letni, czy to całoroczny, skoro nie mamy odpowiednich sal? Dziś teatry tańca stawiają przed organizatorami festiwali bardzo wysokie wymagania Moglibyśmy powołać do życia Akademię Tańca Współczesnego. Ale gdzie?
Drugim ograniczeniem Polskiego Teatru Tańca jest jego ulokowanie w strukturach samorządu wojewódzkiego. Z założenia miał to być teatr wędrowny. W statucie nikt nie zmienił tego zapisu. Teatr zobowiązany jest do grania w Polsce, ale kto ma za to płacić? Nie powiodły się zabiegi, aby ministerstwo kultury wzięło na siebie przynajmniej w części dotowanie teatru. I tu otwiera się pole dla nowych parlamentarzystów, którzy mogliby pomóc Polskiemu Teatrowi Tańca w Ministerstwie Kultury, aby zechciało ono wesprzeć jego działalność tak, jak na przykład Teatrowi Wielkiemu w Poznaniu. Jest to o tyle łatwe, że Kazimierz Ujazdowski zapowiedział kontynuację wspierania instytucji kultury z ministerialnej kieszeni.
Ryszard Grobelny, prezydent Poznania:
- Polski Teatr Tańca powinien mieć własną scenę. Czy samodzielnie? Czy z kimś do spółki? - nie wiem. Niewykluczone, że w zasobach miejskich można by spróbować znaleźć jakieś lokum. Nie jest to instytucja miejska, ale my jesteśmy otwarci na realizację wspólnych pomysłów czy to z marszałkiem, czy to z ministrem, czy wreszcie z osobą prywatną. Za każdym razem trzeba jednak znaleźć odpowiednią formułę prawną.
* * *
Marek Woźniak, marszałek Wielkopolski:
- Istnieje konieczność koordynacji i racjonalizacji działań w dziedzinie kultury pomiędzy miastem i województwem. Dotyczy to zarówno inwestycji, jaki działań programowych. Zawsze istnieją sprzeczne interesy grup, które zajmują się działalnością kulturalną. Jeśli Polski Teatr Tańca potrzebuje i może zapewnić pełne wykorzystanie jakiegoś obiektu, to powinien mieć własny. Jeśli nie, należałoby pomyśleć o rozwiązaniu łączącym jego działania z inną instytucją lub nawet wieloma instytucjami.
Na zdjęciu: "Niebezpieczne związki", choreogr. Ewa Wycichowska, Polski Teatr Tańca, Poznań 1996 r.
