Romulus Wielki
Warszawski Teatr Dramatyczny,któremu za repertuar należą się duże brawa,wystawił ostatnio drugą - na swojej scenie - sztukę bardzo popularnego na Zachodzie szwajcarskiego dramatopisarza Durrenmatta. O "Wizycie starszej pani" pisaliśmy swego czasu. Durrenmatt to pisarz niełatwy; niełatwy ani dla widza,ani dla teatru. "Muszę przyznać - wyznaje Durrenmatt - że sam niezupełnie jasno zdaje sobie sprawę z tego czym jest teatr. Jest to niewątpliwie jakieś dążenie do skonstruowania własnego świata lub też - powtórzenia stworzenia świata. Nęci mnie,aby mieć jakiś świat;kusi mnie,aby zbudować świat. Wreszcie pisze się dla teatru po to,aby dojść do ładu z samym sobą. Trzeba myśleć o świecie". I rezultatem myślenia o świecie,o dzisiejszym świecie,jest to sztuka,której akcja dzieje się u schyłku Imperium Rzymskiego. Charakterystyczne dla Durrenmatta jest umiejscowienie akcji w epoce,która się kończyła,w czasie kataklizmu kultury antycznej. Cezar Romulus Augustus,władca Zachodniego Rzymu,świadomie wybiera - widząc rozpaczliwą małość swego świata - postawę bierną nie dlatego,żeby go nie było stać na czyn,a dlatego,że uważa iż świat ten powinien zginąć. Pomaga temu procesowi swoją biernością. Cezar - pozorny safanduła hodujący kury - jeden zachowuje spokój, krytycyzm,godność w dniach klęski. Tylko on kochający ludzi, nie znoszący historycznego patosu godzi się na...historię. Ale i ta postawa w efekcie zawodzi. Miał ją okupić - jak się spodziewał - śmiercią pod gruzami swego świata,ostatni mądry świadek jego upadku,ale zwycięscy Germanie wysyłają go po prostu na emeryturę. Tragizm człowieka niezależnie od wyboru drogi,fatalizm losu,bezcelowość wszelkich wysiłków,mających na celu i czyny,i...brak czynów - to wnioski z tej sztuki. Nie możemy na tym miejscu omówić dokładniej ciekawej inscenizacji,ale trudno nie wspomnieć o wspaniałej ciekawej inscenizacji,Świderskiego w roli Romulusa,Świderski pokazał Romulusa - imperatora w kurniku - ludzkiego,głębokiego i przez to bardzo tragicznego.
