Artykuły

Na zakończenie sezonu TR Warszawa przygotował wyjątkowy zestaw przedstawień: od najnowszego spektaklu Grzegorza Jarzyny "Druga kobieta", poprzez kultowe już "Między nami dobrze jest", po mistrzowskie adaptacje dramatów Sary Kane - "4.48 Psychosis" i "Oczyszczonych", powracający na afisz po blisko trzech latach wybitny spektakl w reż. Krzysztofa Warlikowskiego.

"Druga kobieta", przedstawienie oparte na scenariuszu filmu Johna Cassavetesa "Opening night" (1977), to przejmująca opowieść o dojrzałości, utraconych emocjach i potrzebie by wskrzesić je na nowo. To również spektakl ukazujący kulisy teatru, w którym ujawniane są procesy kreowania wartości w sztuce. "Chciałem pokazać jaką cenę płacimy my, artyści, za to, że potrafimy na scenie szczerze pokazać problem, który wydaje nam się ważny. Tylko sztuka szczera do bólu trafia do widza i go wzrusza. To dla mnie następne tabu, którego warto dotknąć w teatrze: czy i jak bardzo szczerze mówimy innym o sobie" - mówi reżyser. Doskonałą rolę stworzyła tu Danuta Stenka grająca Wiktorię - starzejącą się gwiazdę, która postawiona w sytuacji, w której musi zmierzyć się z upływem czasu - zarówno jako kobieta jak i aktorka - buntuje się przeciw schematom myślowym i tradycyjnym rolom związanym z wiekiem. Swoistym alter ego głównej bohaterki jest postać jej 18-letniej fanki Talii, w którą wciela się Justyna Wasilewska.

"Talia jest zupełnie zafascynowana osobą Wiktorii. Kocha teatr, film i seks, żyje bardziej w świecie fikcji, niż w rzeczywistości. Po tym, jak na oczach głównej bohaterki ginie w wypadku, przychodzi do niej jako zjawa - uosobienie młodości i wspomnienie przeszłości. Poprzez te spotkania Wiktoria przypomina sobie siebie sprzed lat - to kim była, co miała i co straciła" - opisuje swoją postać Wasilewska. W pozostałych rolach występują Roman Gancarczyk, Adam Woronowicz, Małgorzata Buczkowska, Rafał Maćkowiak, Sebastian Pawlak, Agnieszka Podsiadlik, Jan Dravnel, Dawid Ogrodnik, Maria Maj, Lech Łotocki i Danuta Szaflarska. Spektakl można zobaczyć 20, 21 i 22 czerwca o godzinie 20.00.

W ostatnim tygodniu czerwca - 26, 27, 28 i 29 o godzinie 19.00 kolejna okazja by zobaczyć "Między nami dobrze jest" - głośną sztukę Doroty Masłowskiej napisaną na zamówienie TR Warszawa, która jest jednocześnie pierwszym polskim dramatem współczesnym wyreżyserowanym przez Grzegorza Jarzynę. Spektakl przedstawia konfrontację pokoleń - tego które widziało sens ginięcia "za sprawę" z tym, które ledwo rozumie to pytanie.

"Zderzyłam pokolenia: języki, sposoby myślenia, funkcjonowania, inne codzienności, żeby wydobyć ten zgrzyt, ten brak czegoś takiego jak "statystyczny Polak", brak platformy, na której to by się wszystko spotykało i moglibyśmy powiedzieć "my". Wszystko to jest w tej sztuce dość makabryczne, przerysowane, ale wydaje mi się, że tutaj po raz pierwszy mówię coś potencjalnie dobrego. Oczywiście nie formułuję wprost żadnego pozytywnego przesłania, ale to pierwsza rzecz, którą napisałam nie pod hasłem: w jakim okropnym kraju żyjemy, a jak tu szaro! Odwrotnie, jest tu moja afirmacja bycia Polką i polskości, totalnie dzisiaj wyszydzonej, zmieszanej z błotem i traktowanej jako skaza, jako policzek wymierzony przez los, przynajmniej w moim pokoleniu" - powiedziała Dorota Masłowska w wywiadzie dla Dziennika.

Inscenizacja Jarzyny zdobyła uznanie publiczności i krytyków za równo w kraju jak i zagranicą, m.in. w Rosji, w Finlandii, w Niemczech, w Belgii, na Białorusi, w Hiszpanii, a ostatnio również w Turcji, gdzie w maju tego roku otwierała największy turecki festiwal teatralny "Istambul Theatre Festival". W rolach głównych występują: Magdalena Kuta, Maria Maj, Aleksandra Popławska, Danuta Szaflarska, Agnieszka Podsiadlik, Sandra Korzeniak, Katarzyna Warnke, Rafał Maćkowiak, Adam Woronowicz oraz Lech Łotocki (jako głos z radia). 28 czerwca zaplanowane są warsztaty otwarte towarzyszące spektaklowi, na których aktorzy i pedagodzy teatru, poprzez działania teatralne wprowadzą uczestników w problematykę przedstawienia. TR Warszawa wraz z Narodowym Instytutem Audiowizualnym przygotowuje adaptację filmową sztuki, której premiera zaplanowana jest jeszcze w tym roku.

Przegląd mistrzowskich adaptacji dramatów Sary Kane

W lipcu odbędzie się przegląd mistrzowskich adaptacji dramatów Sary Kane zrealizowanych w TR Warszawa, na który złożą się spektakle "4.48 Psychosis" w reżyserii Grzegorza Jarzyny (3-5.07) oraz "Oczyszczeni" (na zdjęciu) w reżyserii Krzysztofa Warlikowskiego (9-13.07).

"4.48 Psychosis" to ostatni tekst angielskiej dramatopisarki, napisany tuż przed jej samobójczą śmiercią. Autorka popełniła samobójstwo w londyńskim szpitalu mając zaledwie 28 lat. Jest to wieloznaczna, poszarpana, pełna zaprzeczeń i formalnych zabiegów opowieść o kobiecie na granicy, której wszystkie myśli biegną do samobójczej śmierci. Pełen strachu i niepokoju nastrój spektaklu doskonale buduje muzyka Piotra Domińskiego i Pawła Mykietyna i przypominająca wnętrze szpitala psychiatrycznego, miejsca pozbawionego atmosfery współczucia, czułości i bezpieczeństwa scenografia Małgorzaty Szcześniak.

Sztuka, której premiera odbyła się w lutym 2002 r., została zagrana ponad sto razy, również za granicą m.in. w Rosji, we Francji, w Wielkiej Brytanii i w Hong Kongu, a w październiku tego roku zostanie zaprezentowana w prestiżowym St. Ann's Warehouse w Nowym Jorku. Za swoją rolę w tym spektaklu Magdalena Cielecka otrzymała m.in. prestiżową Herald Angel Award podczas Międzynarodowego Festiwalu Teatralnego w Edynburgu. Przeznaczony tylko dla widzów dorosłych spektakl "4.48 Psychosis" z przejmującą rolą Magdaleny Cieleckiej można zobaczyć na scenie TR Warszawa 3, 4 i 5 lipca o godzinie 20.00. W pozostałych rolach występują: Katarzyna Herman, Rafał Maćkowiak, Lech Łotocki i Adam Woronowicz.

"Oczyszczeni" w reżyserii Krzysztofa Warlikowskiego to w polskim teatrze spektakl przełomowy. Jak napisał w "Gazecie Wyborczej" Roman Pawłowski, sztuka Warlikowskiego "to wydarzenie wykraczające poza teatr. Zmienia wartość takich słów jak przemoc, miłość, ból i śmierć. Jest podróżą do wnętrza współczesnego człowieka, który nie potrafi opanować swoich własnych demonów. Seansem oczyszczającej psychoanalizy, po której i teatr i życie już nie są takie same". Inscenizacja Warlikowskiego, tak jak dramat Kane, dotyka najciemniejszych stron ludzkiej natury. Psychopatyczny doktor Tinker "w sanatorium, skrzyżowanym z obozem koncentracyjnym, prowadzi na swoich ofiarach eksperymenty, które okrucieństwem dorównują eksperymentom doktora Mengele (...) manipuluje ich emocjami, okalecza ciała, doprowadza do samobójstw. Jednak na samym dnie bólu i rozpaczy, poddani niewyobrażalnym torturom ludzie zachowują zdolność do miłości, która ratuje ich przed całkowitym unicestwieniem".

Powracający na afisz TR Warszawa po blisko trzech latach spektakl przeznaczony jest tylko dla widzów dorosłych i można go będzie zobaczyć 9, 10, 11, 12 i 13 lipca o godzinie 20.00. Występują: Stanisława Celińska (aktorka Nowego Teatru w Warszawie), Małgorzata Hajewska - Krzysztofik, Renate Jett, Mariusz Bonaszewski, Redbad Klijnstra, Jacek Poniedziałek (aktor Nowego Teatru w Warszawie), Tomasz Tyndyk, Tomasz Wygoda.