Artykuły

Instytut Teatralny im. Zbigniewa Raszewskiego zaprasza na cykl dziesięciu wykładów Joanny Krakowskiej poświęcony historii polskiego teatru powojennego - teatru uwikłanego w różne sprawy ważne w życiu publicznym PRL-u. Pierwszy wykład już dzisiaj o godz. 18.

Przez pryzmat dziesięciu przedstawień teatralnych - niekoniecznie tych najbardziej znanych i oczywistych, będziemy przyglądać się historii tamtych czasów. Każde z przedstawień osadzone będzie w kontekście wykraczającym daleko poza teatr. Wykładom towarzyszyć będą projekcje filmów Michała Januszańca i Joanny Krakowskiej, zrealizowane techniką found footage oraz kolejne odsłony internetowej historii teatru polskiego na stronie www.teatrpubliczny.pl.

Pierwszy wykład "ELEKTRA" czyli POWSTANIE odbędzie się we wtorek 23 października 2012 roku o godzinie 18.00 w Instytucie teatralnym (ul. Jazdów 1). Cykl wykładów PRL. PRZEDSTAWIENIA stanowi inaugurację kilkuletniego projektu zatytułowanego TEATR PUBLICZNY. PRZEDSTAWIENIA, który obejmie historię polskiego teatru od roku 1765 do dzisiaj. Na przypadające w 2015 roku 250-lecie teatru publicznego w Polsce Instytut Teatralny ma nadzieję przedstawić całą jego historię w formie multimedialnej.

***

PRL. PRZEDSTAWIENIA

Spróbujmy opowiedzieć historię PRL-u w dziesięciu przedstawieniach.

Spróbujmy z perspektywy teatralnego fotela przedstawić historię życia politycznego i artystycznego, postaw i aspiracji, obyczaju i intelektualnych mód tego czasu.

Teatr oferuje nam metaforyczny punkt widzenia, z którego można postrzegać przeszłość. Za każdym razem więc punktem wyjścia będzie spektakl teatralny potraktowany jako dogodny punkt obserwacyjny zjawisk pozateatralnych i baza wypadowa w rejony niekoniecznie bezpieczne.

Opowieść o teatrze z jego uwikłaniem w debatę publiczną lub jej pozory, w przemiany polityczne, w światopoglądowe spory, gry propagandowe i strategie oporu, może być zatem opowieścią o Polsce. Zwłaszcza jeśli przedstawienie teatralne usytuuje się w pobliżu innych przedstawień: między filmem - literaturą - sztukami wizualnymi, pośród ceremoniałów państwowych, w kontekście przemian obyczajowych i modernizacyjnych, wobec manifestacji społecznego konformizmu i kontestacji. Bo przedstawienia to nie tylko spektakle teatralne, ale także strategie przedstawiania i formy przedstawień najistotniejszych kwestii życia publicznego.

Dziesięć przedstawień to dziesięć spektakli teatralnych, a zarazem dziesięć estetycznych i ideologicznych punktów widzenia, dziesięć propozycji organizowania wiedzy o przeszłości, dziesięć potencjalnych konfliktów.

Nie ma się też co oszukiwać: historia PRL-u w dziesięciu przedstawieniach będzie historią ruchomą, wielopoziomową i ideologicznie interesowną. Na początek wypadałoby więc określić miejsce, z którego się patrzy - światopogląd i doświadczenie decydujące o tym, co się dostrzega i co wydaje się ważne, oraz moment, w którym się patrzy - dzisiejsze konflikty, spory i problemy, które nieraz decydują o naszym widzeniu przeszłości...

***

PRL. PRZEDSTAWIENIA

program wykładów:

23 X 2012, g. 18.00 | "Elektra", czyli POWSTANIE

6 XI 2012, g. 18.00 | "Meir Ezofowicz", czyli ŻYDZI

10 XII 2012, g. 18.00 | "Pociąg do Marsylii", czyli TERROR

15 I 201, g. 18.00 | "Święto Winkelrida", czyli TORSJE

19 II 2013, g. 18.00 | "Kartoteka", czyli BOHATER

5 III 2013, g. 18.00 | "Rzecz Listopadowa", czyli DZIEDZICTWO

26 III 2013, g. 18.00 | "Dawne czasy", czyli SALON

16 IV 2013, g. 18.00 | "Pluskwa", czyli KONFORMIZM

7 V 2013, g. 18.00 | "Kubuś Fatalista i jego Pan" czyli ŚMIECH

11 VI 2013, g. 18.00 |"Sen o Bezgrzesznej", czyli MARZENIA

WSTĘP WOLNY

miejsce: Instytut Teatralny im. Zbigniewa Raszewskiego, ul. Jazdów 1, Warszawa

Uczestnictwo w wykładach zostanie potwierdzone "kartką na kartki". Posiadacze kompletu otrzymają książkę Joanny Krakowskiej "Mikołajska. Teatr i PRL".

***

TEATR PUBLICZNY. PRZEDSTAWIENIA 1765-2015

Historia polskiego teatru publicznego.

Historia przedstawień.

Historia przedstawiania spraw publicznych.

Punktem wyjścia w każdej odsłonie tej historii będzie przedstawienie teatralne jako przestrzeń spotkania twórców i obywateli, a zarazem punkt odniesienia dla publicznych debat i zjawisk spoza teatru. Historia polskiego teatru publicznego może być opowiedziana jako historia przedstawiania spraw. W tej historii scena teatralna jest miejscem, gdzie ogniskują się społeczne napięcia, gdzie przecinają się drogi kultury i kontrkultury, skąd roztacza się widok na rozległy świat wokół teatru. W tej historii przedstawienie jest wypowiedzią publiczną, której podmioty, źródła, języki i konteksty są równie ważne, jak jej sprawczość i wspólnotowość, echa i pogłosy. Historia polskiego teatru publicznego to przecież także polityczna i społeczna historia Polski.

Następne odsłony to:

DWUDZIESTOLECIE. PRZEDSTAWIENIA | OŚWIECENIE. PRZEDSTAWIENIA | WIEK XIX. PRZEDSTAWIENIA | PO ROKU 1989. PRZEDSTAWIENIA

dr JOANNA KRAKOWSKA (ur. 1964)

absolwentka filologii angielskiej Uniwersytetu Warszawskiego, adiunkt w Instytucie Sztuki PAN, wice-naczelna miesięcznika "Dialog", historyczka teatru współczesnego, eseistka, tłumaczka, redaktorka. Jest współautorką zbioru esejów "Soc i sex. Diagnozy teatralne i nieteatralne" (2009), nagrodzonego w konkursie Fundacji Kultury, oraz redaktorką książek "Teatr drugiego obiegu" (2000), "Aktor teoretyczny" (2002), "Teatr. Rekonstrukcje" (2004). Jej książka "Mikołajska. Teatr i PRL" (2011) była nominowana do nagród literackich Gryfia i Nike oraz Nagrody im. Kazimierza Moczarskiego.