Artykuły

Musical "Korczak", przygotowywany w Białymstoku, został objęty patronatem UNESCO. To pierwsza od lat tak wyróżniona w Polsce produkcja instytucji kultury. - I wydarzenie bez precedensu. Na Podlasiu nigdy wcześniej takiej sytuacji nie było - mówi Roberto Skolmowski, szef Opery i Filharmonii Podlaskiej

Chodzi nie tylko o musical, ale też o projekt edukacyjny towarzyszący temu widowisku, które polską prapremierę będzie miało 29 września. "Korczak" to drugie po "Strasznym Dworze" najważniejsze przedstawienie, przygotowywane przez białostocką operę w tym roku. I jednocześnie niesłychane ważne pod względem logistycznym - premiera zbiegnie się z otwarciem nowej siedziby opery przy ul. Odeskiej, uświetniając drugi dzień inauguracji.

Przed rokiem "Korczaka" w wersji angielskiej owacyjnie przyjęto na londyńskim West Endzie. Zespół białostockiej opery długo się nie zastanawiał - od razu kupił licencję do tego spektaklu, ubiegając inne polskie teatry, w efekcie czego ma dwuletnią wyłączność na prezentację musicalu w Polsce i krajach ościennych. Decyzja procentuje. Znakomite pod względem libretta i uniwersalnej wymowy widowisko traktuje o Holokauście, wierze w człowieka i jego siłę.

W białostockim wydaniu widowisko łączy się z interesującym projektem edukacyjnym, który doceniła Irina Bokova, dyrektor generalny UNESCO. W uzasadnieniu decyzji czytamy m.in. "Celem projektu "Korczak" jest promowanie tolerancji i lepszego zrozumienia historii Żydów zarówno poprzez spektakl muzyczny, jak i działania edukacyjne. Idea oraz założenia programowe tego przedsięwzięcia wpisują się w misję działalności UNESCO, polegającej właśnie na promowaniu tolerancji poprzez podejmowane działania i inicjatywy artystyczne o charakterze edukacyjnym".

O szacunku i tolerancji

Czekanie na decyzję UNESCO trwało blisko półtora miesiąca.

- Wypełniony przez nas ogromny formularz wysłaliśmy 18 kwietnia. I po blisko sześciu tygodniach, po prześwietlaniu nas z każdej strony, dostaliśmy pozytywną odpowiedź - cieszy się dyrektor Skolmowski, który jest jednocześnie reżyserem musicalu. - Decyzja UNESCO w tym przypadku to rzecz absolutnie bez precedensu, zupełnie nowa jakość. Takim patronatem obejmowane są przedsięwzięcia o zasięgu międzynarodowym. Tym samym dla regionu to wydarzenie ogromnie prestiżowe. I strasznie potrzebne, właśnie tutaj, na Podlasiu. Mieszkańcy zrozumieją, że to, co robimy, jest niezwykle ważne nie na poziomie lokalnym, ale na poziomie całego świata. Że to, co robimy, o czym mówimy - czyli o szacunku dla drugiego człowieka, tolerancji - to nie są puste słowa. Że w tym jest sens całego bycia. Że ważne jest to, kim jesteś, a nie to, jakiej jesteś wiary, jaki masz stan konta, czy też jaki pogląd wyznajesz. I to już powoli odkrywają moje dzieciaki, ta blisko setka małych śpiewaków, które biorą udział w widowisku. Nie tylko śpiewają, ale zdobywają wiedzę na temat warszawskiego getta, historii zagłady. Zaczynają odkrywać, że ważne jest to, kim są, co sobą reprezentują, a nie to, skąd pochodzą i jaką wiarę wyznają.

W filharmonii próby trwają od wielu miesięcy, ale dopiero od paru dni - w nowej, imponującej siedzibie opery. W nowych warunkach ćwiczy blisko setka dzieciaków wyłonionych m.in. w castingu, i tych występujących na co dzień w Chórze Dziecięcym Opery i Filharmonii Podlaskiej (musical ma mieć podwójną obsadę - w jednym spektaklu występuje około 40-cioro podopiecznych Wielkiego Doktora). Ćwiczą też starsi soliści (współpracownicy Doktora). W role Janusza Korczaka wcielą się aktorzy i piosenkarze Teatru Muzycznego Roma w Warszawie: Tomasz Steciuk oraz Damian Aleksander. Kierownictwo muzyczne objął Tadeusz Płatek, autorem scenografii jest Paweł Dobrzycki - jeden z najbardziej znanych scenografów polskich.

Co ważne, musical przypomni postać Doktora w roku szczególnym, bo w Roku Janusza Korczaka - 2012. Białostockie widowisko włączone jest do oficjalnych ogólnopolskich obchodów rocznicowych.

Testament Korczaka

To nie koniec dobrych wiadomości. To właśnie w Białymstoku, podczas oficjalnej prapremiery musicalu Order Uśmiechu odbierze Henryka Krzywonos-Strycharska, tegoroczna laureatka odznaczenia (doradca Rzecznika Praw Dziecka RP, członkini Komitetu Honorowego Roku Janusza Korczaka, zasłużona działaczka opozycji w okresie PRL-u). Wydarzenia łączą się ze sobą również w ten sposób, że najsłoneczniejsze odznaczenie pod słońcem to pierwsza realizacja testamentu Korczaka, który apelował o podmiotowe traktowanie dzieci i umożliwienie im wyrażania zdania o dorosłych. 45 lat temu postanowiono dać dzieciom głos i od tej pory to one właśnie przyznają order. Podczas inauguracji odbędzie się też konferencja naukowa Rzecznika Praw Dziecka.

Zanim jednak dojdzie do tych wydarzeń, pod koniec września - za niespełna dwa miesiące - zostanie przedstawiona wersja koncertowa spektaklu, przygotowywana na potrzeby prezentacji poza siedzibą opery. Białostoccy artyści zaprezentują ją 5 sierpnia w okolicach obozu w Treblince, by upamiętnić w ten sposób dzień, w którym Janusz Korczak wraz ze swymi podopiecznymi zginął w komorze gazowej w Treblince (stało się prawdopodobnie 5 lub 6 sierpnia 1942 roku). Skrócona wersja koncertowa spektaklu będzie prezentowana również 1 września w Memorial and Muzeum Sachsenhausen w Oranienburgu, a także w grudniu 2012 roku podczas uroczystej inauguracji międzynarodowej Konferencji Korczakowskiej w Warszawie. W planach jest też prezentacja przy innych miejscach pamięci - przy pomniku na Majdanku, w Oświęcimiu, w Gross-Rosen oraz w tych miastach Polski, w których były getta.

www.korczakmusical.com

- to strona internetowa musicalu, która rusza w poniedziałek 11 czerwca. Zawierać ma najistotniejsze informacje dotyczące przygotowywanej premiery: ideę, twórców, kalendarz prezentacji musicalu oraz jego wersji koncertowej. Atrakcyjnym elementem mają być liczne zdjęcia i filmy obrazujące cały proces powstawania spektaklu: od castingów i warsztatów po pierwsze próby muzyczne. Również linki do artykułów w mediach oraz zakładka pn. "aktualności" pozwalają obserwować przebieg realizacji tego wielowymiarowego przedsięwzięcia. Prapremierze "Korczaka" towarzyszą bogaty program edukacyjny i ogólnopolski konkurs dla dzieci i młodzieży, dlatego też w serwisie można już teraz znaleźć formularz zgłoszeniowy dla placówek chętnych do wzięcia udziału w wydarzeniu. Wkrótce pojawią się także informacje o planowanych warsztatach w nowym roku szkolnym 2012/2013.