Wspomnienie o Jadwidze Marso
Dziuba Marso - bo tak ją nazywali koledzy i przyjaciele - była osobą delikatną, wrażliwą, znakomicie wychowaną, ciepłą i serdeczną. Należała do pokolenia, które karierę artystyczną rozpoczynało po wojnie.
Studia aktorskie odbywała w podziemnym PIST-cie (Państwowy Instytut Sztuki Teatralnej). W czasie Powstania Warszawskiego walczyła w szeregach Armii Krajowej. Po upadku Powstania wywieziona w okolice Częstochowy ukrywała się aż do wyzwolenia. W roku 1945 zdała egzamin eksternistyczny i rozpoczęła pracę w Teatrze Miejskim
w Częstochowie u dyrektora Tadeusza Krothke. Kolejne teatry, z którymi była związana, to Teatr Wojska Polskiego w Łodzi, teatry dramatyczne w Krakowie (Stary Teatr i Teatr im. J. Słowackiego) oraz Teatr Cricot 2 Tadeusza Kantora, a następnie Teatr Ludowy w Warszawie za dyr. Ireny Grywińskiej, Teatr im. Jaracza w Olsztynie i wreszcie Teatr Ateneum Janusza Warmińskiego w Warszawie. Jej role godne zapamiętania to między innymi Aniela w "Ślubach panieńskich" (Częstochowa -1946), hr. Diana de Belflor w "Psie ogrodnika" (Stary Teatr - Kraków 1950), Idalia w "Ciężkich czasach" (Teatr Słowackiego - Kraków 1952), Mehmene Banu w "Legendzie o miłości" (Stary Teatr - Kraków 1955), Posąg Alice d'Or w "Mątwie" Witkacego (Teatr Cricot 2 - Kraków 1956), Donna Anna w "Dziewczynie z dzbanem" (Teatr Ludowy - Warszawa 1956), Maria w "Lekkomyślnej siostrze" - (Teatr Ludowy Warszawa 1957), Gloria w "Hotel Belle Vue" Magdaleny Samozwaniec i Sędzina w "Małym dworku" Rittnera (Teatr Ludowy 1958). Pełna różnorodnych zainteresowań nie poprzestaje na aktorstwie. Zdobywa uprawnienia reżyserskie i angażuje się do Teatru Wielkiego w Warszawie w charakterze asystenta. Współpracuje przy wystawieniu "Aidy" Giuseppe Verdiego, "Cyganerii", "Buntu żaków" T. Szeligowskiego i "Eugeniusza Oniegina" Czajkowskiego. Następnie zaczyna jeździć po Polsce i reżyserować, zarówno sztuki klasyczne, jak i współczesne. Ma na swoim koncie reżyserię "Świerszcza za kominem" Dickensa, "Wesela Figara" Beaumarchais, "Słomkowego kapelusza" Labiche' a, "Widoku z mostu" A. Millera, "Balladyny" Słowackiego, "Wieczoru trzech króli" Szekspira, "Brata marnotrawnego" Wilde'a, "Igraszek trafu i miłości" Marivaux, "Każdy kocha Opalę" Johna Patricka, "Panny Julii" Strindberga i całego szeregu innych sztuk. W roku 1972 otrzymuje propozycję zagrania Arkadiny w "Czajce" Czechowa na scenie Teatru im. Stefana Jaracza w Olsztynie, gdzie zostaje znakomicie przyjęta zarówno przez prasę, jak i publiczność. W roku 1981 gra gościnnie w Teatrze Ateneum w Warszawie w "Polonezie" Jerzego Sity w reżyserii Janusza Warmińskiego. Od najmłodszych lat interesuje się plastyką, do której powraca już jako osoba dojrzała. Maluje i tworzy przepiękne, niezwykle dekoracyjne kolaże. Używa do ich konstruowania ozdobnych kawałków materiałów z cekinami, koralikami i gipiurą, uzupełniając je farbami lub ołówkiem. Tematem jej zainteresowań są kobiety i ich bogate stroje. Jej prace prezentowane były na wielu wystawach w kraju i za granicą. Podróżowała z nimi do Anglii, Niemiec i Meksyku. Przez wiele lat przekazywała swoją wiedzę i doświadczenie młodym ludziom związanym z Państwowym Teatrem Żydowskim i jego dyrektorem Szymonem Szurmiejem, który założył przy swoim teatrze Studio Dramatyczne.
Nigdy nie byłem z Nią w jednym teatrze. Łączyły nas więzy koleżeńskie i towarzyskie. Kilka lat temu zbliżyła nas choroba naszej wspólnej przyjaciółki, pełnej uroku nieżyjącej już aktorki scen warszawskich Beni Sojeckiej, z którą Dziuba przyjaźniła się i którą się opiekowała. Mieliśmy wspólnie pójść na jej grób. Niestety, nie zdążyliśmy. Nie było mnie dłuższy czas w kraju. Kiedy wróciłem, dowiedziałem się ze smutkiem, że Dziuby już nie ma. Odeszła 4 marca 2004 roku.
