Artykuły

Już nie tylko odwołany sylwester na Rynku, ale też poważne cięcia w budżetach krakowskich instytucji kultury. Kryzys miejskich finansów zahamuje też rozwój większości festiwali. I może potrwać co najmniej trzy lata

- Przyszłoroczny budżet będzie bardzo trudny. Spadają dochody w mieście, więc wszystkie wydatki są redukowane. Także w kulturze. Cały budżet musimy zredukować względem tegorocznego o 10 procent - mówi Magdalena Sroka, wiceprezydent miasta do spraw kultury i promocji.

W zaproponowanym przez prezydenta miasta projekcie wydatków, nad którym mają wkrótce głosować radni, kwota na kulturę wynosi 125 mln zł. Cięcia obejmą wszystkie miejskie instytucje - teatry, muzea, orkiestry, domy kultury, biblioteki - ale nie według jednego klucza. Głównym kryterium jest możliwość zarobienia danej instytucji na siebie.

- Mamy sporo placówek, które lwią część budżetu wypracowują same. Trzeba jednak zachować równowagę, żeby instytucje nadal mogły się rozwijać i żeby zwiększały intensywność pozyskiwania środków zewnętrznych - dodaje Sroka.

Problem z dopięciem budżetu będzie miał Teatr Ludowy. - W tym roku mieliśmy 4,8 mln zł, przyszłoroczna dotacja spada do 4,1 mln zł. Muszę więc wykreślić z repertuaru trzy premiery. Ale to wcale nie załatwia sprawy, bo nawet gdybyśmy zrezygnowali z wszystkich premier, to w budżecie wciąż będzie nam brakowało 300 tys. zł, a jednocześnie dziura repertuarowa na kolejne lata będzie nie do naprawienia - mówi Jacek Strama, dyrektor Ludowego.

By poradzić sobie z cięciami, planuje o trzy czwarte zmniejszyć fundusz na reklamę. - Ale ten kij ma drugi koniec. W dzisiejszych czasach, jeśli nie wykazuje się troski o reklamę, to się po prostu nie istnieje! - podkreśla szef nowohuckiego teatru. O zwolnieniach nie myśli, bo reagując na wcześniejsze cięcia w budżecie kultury, już w ostatnich latach zredukował zatrudnienie o 16 etatów. - Jest jeszcze jedno rozwiązanie - dodaje Strama. - Domknęlibyśmy budżet, idąc na postojowe. Czyli płacimy pracownikom 80 procent pensji, wyłączamy prąd i ogrzewanie. Tylko po co utrzymywać zamknięty teatr?...

Jak z cięciami w budżecie poradzą sobie inne instytucje?

- Prowadzę rozmowy z urzędem miasta, bo jeśli się obniża dotacje, to powinno się to robić sprawiedliwie. A w Krakowie istnieje jakiś mit, że nasz teatr sobie poradzi, bo na siebie zarabia - mówi Henryk Jacek Schoen, dyrektor teatru Bagatela. Jego budżet ma być zredukowany o mniej więcej 15 procent. - To poziom z 2003 roku, nie licząc inflacji. Możemy odwołać premiery, albo liczyć, że wszystkie się sprzedadzą. Ale to myślenie abstrakcyjne. W tym samym tonie mamy jeszcze w rezerwie granie w wakacje, ale to oznacza znalezienie nowego zespołu, bo ten, który pracuje obecnie, musi kiedyś pójść na urlop. Zawsze też możemy sprzedać kolekcję dzieł Kantora, którą posiadamy - mówi szef Bagateli.

Ponad 10-procentowe cięcia czekają Muzeum Historyczne Miasta Krakowa.

- Wiem, co się dzieje w Europie, więc rozumiem ten budżet. Właśnie jestem w trakcie liczenia, na co nam zabraknie. Najprawdopodobniej wydamy mniej książek, ograniczymy liczbę wystaw i kampanii promocyjnych. Myślę jednak, że sobie poradzimy, bo mając dość duże dochody własne, nasze muzeum jest w dużo lepszej sytuacji niż inne instytucje - przyznaje Michał Niezabitowski, dyrektor MHMK.

Najwięcej straci Krakowskie Biuro Festiwalowe, z jego budżetu ma zniknąć 6 mln zł, czyli ok. 20 procent dotychczasowej dotacji z kasy miasta. KBF zrezygnowało już z organizowania tegorocznej zabawy sylwestrowej na Rynku. Przyszłoroczna też się pewnie nie odbędzie. Czy będzie musiało odwoływać kolejne festiwale, obcinać ich program albo organizować niektóre z nich co dwa lata?

- Musimy rozważyć wszystkie trzy możliwości. I to zarówno na rok 2012, jak też kolejne dwa lata - przyznaje Sroka. I dodaje: - Jest jednak pewna logika i hierarchia imprez. Na pierwszym miejscu są festiwale Misteria Paschalia i Sacrum Profanum, a także Art Boom, Boska Komedia, Selector Festival i Off Plus Camera. To dla nas priorytetowe wydarzenia. Nie są zagrożone.

KBF ma także zlikwidować kilka nie przynoszących dochodów punktów Info Kraków.

W projekcie przyszłorocznego budżetu dla kultury jest jedna dobra wiadomość. Zwiększeniu ma ulec pula pieniędzy na tzw. mecenat kulturalny, czyli dla organizacji pozarządowych. Środki przeznaczone na ten cel wyniosą 7,3 mln zł.

- Liczę, że te zmiany nie są ostateczne, bo skoro czytam w "Gazecie", że liczba przylotów do Krakowa wzrosła o 12 procent, to znaczy, że odwiedzający nasze miasto turyści zostawiają tu coraz więcej pieniędzy. To dla mnie taki maleńki wskaźnik optymizmu - mówi Schoen.

Wiceprezydent Sroka nie pozostawia jednak wątpliwości: - W dobie kryzysu światowego, który na razie wcale się nie kończy, ten budżet to perspektywa na najbliższe trzy lata. To budżet realny, nie optymistyczny. I nie możemy liczyć, że w ciągu roku znajdą się jakieś dodatkowe pieniądze. Dlatego redukcja wydatków nastąpiła już na tym etapie.