Artykuły

Ponad 100 interdyscyplinarnych wydarzeń z udziałem ok. 300 intelektualistów i artystów odbędzie się podczas Europejskiego Kongresu Kultury, który rozpoczął się w czwartek we Wrocławiu. W inauguracji kongresu uczestniczy prezydent Bronisław Komorowski.

Obecni są także m.in. marszałek Sejmu Grzegorz Schetyna, przewodniczący Parlamentu Europejskiego Jerzy Buzek, minister kultury Bogdan Zdrojewski oraz prezydent Wrocławia Rafał Dutkiewicz.

Europejski Kongres Kultury to jedno z najważniejszych wydarzeń programu kulturalnego polskiej prezydencji. Podczas czterech kongresowych dni odbędą się m.in. debaty i spotkania oraz wystawy, koncerty, spektakle, pokazy filmowe.

Tematy, które mają zostać poruszone zarówno podczas dyskusji, jak i w formie projektów artystycznych, to m.in.: jak skutecznie lobbować na rzecz kultury w Parlamencie Europejskim, czym jest dziś oryginał w sztuce, jak pogodzić prawa autorów z prawami odbiorców do partycypowania w kulturze.

Podczas kongresu odbędą się debaty w ramach inicjatywy "A Soul for Europe". To nieformalna inicjatywa obywatelska działająca na poziomie europejskim; lobbuje ona na rzecz Europy, która uznaje rolę kultury w procesie budowania np. integracji. W ramach tej części kongresu odbędą się debaty: "Kultura i gospodarka w rozwoju Europy", "Europejska Stolica Kultury - Model dla kultury" oraz "Rola i kierunki rozwoju programów kulturalnych Unii Europejskiej.

Zaplanowano również także nieformalne spotkanie spotkaniu ministrów kultury i spraw audiowizualnych.

Sekcję filmową zdominuje projekt przygotowany przez zespół Międzynarodowego Festiwalu Filmowego Nowe Horyzonty. Będzie to przegląd zatytułowany Funny Games EU. Program uzupełnią dwa pokazy specjalne zrealizowanego w technologii 3D dokumentu o Pinie Bausch pt. "Pina", w reżyserii Wima Wendersa.

Wydarzeniem muzycznym ma być m.in. projekt, w którym wezmą udział kompozytor Krzysztof Penderecki, gitarzysta zespołu Radiohead Jonny Greenwood oraz reprezentant współczesnej muzyki elektronicznej Aphex Twin.

Wśród wydarzeń teatralnych zapowiedziano m.in. premierę spektaklu Krystiana Lupy i Doroty Masłowskiej "Poczekalnia.0". W Teatrze Polskim we Wrocławiu odbędą się pokazy "projektu teatralno-społecznego" autorstwa Moniki Strzępki i Pawła Demirskiego pt. "Tęczowa trybuna 2012".

Obok kameralnych projektów - takich jak eksperymentalne projekcje dźwiękowe - odbędą się spektakularne występy przeznaczone dla szerokiej publiczności, m.in. pirotechniczne widowisko plenerowe francuskiej Groupe F.

Na uroczyste zamknięcie kongresu zaplanowano także finał konkursu Dock's Docs Gdańsk Remix - wręczenie nagród oraz projekcję wyróżnionych filmów. Konkurs na twórcze przetworzenie materiałów audiowizualnych związanych ze Stocznią Gdańską, przeprowadzony wspólnie z francuskim Institut National de l'Audiovisuel (INA) trwał od lutego do kwietnia. Pierwsze miejsce w konkursie zajął Włoch Damiano Ascenzi.

Wydarzenia organizowane w ramach kongresu będą odbywać się przede wszytskim w kompleksie wrocławskiej Hali Stulecia. Inauguracja, wykład Baumana, 10 kongresowych debat oraz dyskusje prowadzone przez "A Soul for Europe", a także uroczyste zakończenie kongresu będą transmitowane w języku polskim i angielskim na stronie internetowej kongresu.

Europejskość zawsze oparta była przede wszystkim o tożsamość kulturową - powiedział prezydent Bronisław Komorowski, otwierając w czwartek we Wrocławiu Europejski Kongres Kultury, jedno z najważniejszych wydarzeń programu kulturalnego polskiej prezydencji.

- Zawsze będzie toczył się spór o rolę kultury w definiowaniu europejskości i trzeba ten dyskurs prowadzić, tak jak dyskusje o tym, gdzie zaczyna się i gdzie kończy Europa, co ją definiuje, co ją ogranicza, co wyznacza jej nowe, piękne perspektywy - powiedział prezydent.

Prezydent uznał, że właśnie we Wrocławiu można zauważyć wielkość kultury europejskiej, wyrażającą się m.in. w poczuciu piękna różnorodności. - Jedność europejska musi uwzględniać różnorodność, wtedy można uzyskać pełnię europejskości, z całym jej skomplikowaniem tradycji, kultury, języków, wyznań, z całą jej wspaniałą różnorodnością - powiedział Komorowski.

W ocenie przewodniczącego Parlamentu Europejskiego Jerzego Buzka Unia Europejska jest "zjednoczona w różnorodności". - 27 krajów, pół miliarda obywateli, wielowiekowa historia i kultura na tyle spójna, że możemy nazwać ją jedną. W każdym zakątku Europy kultura oparta jest o te same mocne korzenie, antyczne i judeochrześcijańskie. Instytucje europejskie wspierają rozwój kultury, są jej mecenasem, promotorem - mówił przewodniczący PE.

Jak zaznaczył, nasza cywilizacja rozwija się w zjednoczonej Europie. - Nasz projekt europejski to 70 lat pokoju, bez wojen, to także wybór solidarności i współpracy, a nie nienawiści i konfliktów. Nasz projekt europejski, który jest wytworem naszej cywilizacji i kultury, określa także rolę i znaczenie twórców. Chciałbym życzyć europejskim twórcom, aby mogli tak jak dotąd przez całe stulecia w Europie tworzyć w oparciu o tradycje, o przeszłość i o wartości już dawno rozpoznane - podkreślił Buzek.

Zdaniem marszałka Sejmu Grzegorza Schetyny politycy muszą pomagać dziedzictwu Polski i Europy, a stanowienie prawa w Polsce i Unii Europejskiej powinno wiązać się z dochowaniem wierności ich kulturowemu dziedzictwu. - Kultura powołana jest jako jeden z filarów europejskiej jedności. U podstaw jej leży troska o człowieka, jego osobistą suwerenność, na którą pracowały pokolenia. To wolność nakłada na człowieka zadanie samodzielnego myślenia i samodzielnej oceny, kultura jest dla niego cennym drogowskazem - zauważył Schetyna.

W opinii unijnej komisarz ds. edukacji, kultury, wielojęzyczności i młodzieży Androulli Vassiliou, kultura to kotwica i fundamenty Europy, która może także wesprzeć walkę z kryzysem gospodarczym. "Kultura może mieć ogromny wpływ na tworzenie Unii Europejskiej, która jest społecznie mocna i włącza wszystkich swoich obywateli. Dzisiaj bogactwo narodów zależne jest od wiedzy i innowacji" - zauważyła. Dodała, że rolę kultury podkreśla m.in. długookresowy program rozwoju społeczno-gospodarczego UE "Europa 2020", zastępujący Strategię Lizbońską.

Minister kultury Bogdan Zdrojewski otwierając oficjalnie kongres podkreślił, że kultura jest najważniejszym i najcenniejszym fragmentem kapitału współczesnej Europy. Minister zaznaczył, że wrocławski kongres zgromadził zarówno twórców, intelektualistów, organizatorów imprez kulturalnych, jak i polityków oraz przedstawicieli Parlamentu Europejskiego. Zwrócił uwagę, jak ważna jest edukacja kulturalna i inwestycje w kulturę. Zaapelował także do członków Parlamentu Europejskiego, aby nie zabrakło na te cele środków.

W rozpoczęciu kongresu udział wzięli również m.in. prezydent Wrocławia Rafał Dutkiewicz oraz Andrzej Wajda i Krzysztof Penderecki. Inauguracji towarzyszył także wykład prof. Zygmunta Baumana, nawiązujący do tematów podjętych przez niego w książce "Kultura w płynnej nowoczesności", która ukazała się wiosną w Polsce i Wielkiej Brytanii w ramach Krajowego Programu Kulturalnego Prezydencji 2011.

W programie Europejskiego Kongresu Kultury odbywającego się pod hasłem "Art for Social Change" znalazło się ponad 100 interdyscyplinarnych projektów i konferencji m.in. nieformalne spotkanie ministrów kultury i spraw audiowizualnych krajów Unii Europejskiej. Zaplanowano też wiele wydarzeń artystycznych m.in. pokazy filmów, spektakle, koncerty i wystawy. Kongres zakończy się w niedzielę.