Artykuły

Tej sztuce Sławomira Mrożka towarzyszyło szczególne zainteresowanie, jeszcze przed opublikowaniem i reali­zacjami scenicznymi. Z zapowiedzi wynikało, ze Mro­żek podjął się ukazania syntezy naszego stulecia. A po­mysł był tym ciekawszy, że scenerią zdarzeń dramatu była Rosja. Kraj, w którym przemiany, jakie dokonywa­ły się w XX wieku, przybrały najbardziej niezwykłe roz­miary i nąjjaskrawsze barwy. "Miłość na Krymie" zosta­ła opublikowana w 1993 roku i wzbudziła gorące dysku­sje. Zdawano sobie sprawę, że mamy do czynienia z jed­nym z najważniejszych dzieł w twórczości Mrożka, któ­re może nie dorównuje najcelniejszym jego utworom pre­cyzją teatralnej formy, lecz jest nader interesującą propo­zycją intelektualną. Akcja sztuki rozgrywa się na Krymie i zogniskowana jest w - odpowiadających kolejnym ak­tom - trzech momentach historii: przed wybuchem I woj­ny światowej, w okresie trwania NEP-u i współcześnie. Akt pierwszy prezentuje świat zmierzchającej Rosji car­skiej. Wtedy poznajemy bohaterów, których losy śledzić będziemy w ciągu bez mała stulecia. Główną osobą roz­grywających się zdarzeń jest Iwan Zachedryński, poeta, ironista i dekadent. Ale ważniejszymi, istotniejszymi bo­haterami "Miłości na Krymie" są historia, miłość, nawet sztuka. Bowiem niezmienne uczucie, właściwie marze­nie o miłości, kontrastuje Mrożek z pustką, jaką niosą ze sobą przemiany XX wieku. Każdy z aktów sztuki propo­nuje inną estetykę. Pierwszy jest finezyjnym pastiszem teatru Czechowa, drugi przywołuje rzeczywistość litera­tury Zoszczenki, ostatni wreszcie to groteskowa, miesz­cząca w sobie sceny rodem z hollywoodzkiego kina, wi­zja współczesnej Rosji, po upadku komunizmu. I to ró­wnież jest swoistym podsumowaniem dziejów sztuki - czy raczej dramaturgii w XX wieku. "Miłość na Krymie" doczekała się już wielu inscenizacji - za najciekawszą uznano tę, którą zobaczymy w Teatrze TV, przygotowaną przez warszawski Teatr Współczesny w reżyserii Erwina Axera.