Niezwykłe biografie
Rysa na życie - on nigdy nie chciał mówić o wojennym epizodzie Słabość czy pazerność? Jak dziś ocenić życiowe wybory wielkiego komika?
O tym ślubie mówiła cała Warszawa, choć w roku 1928 Adolf Dymsza, aktor kabaretowy, największe sukcesy filmowe miał jeszcze przed sobą. Wybranka, której ślubował miłość i wierność - Zofia Olechnowicz - była tancerką. Po ślubie z Dymszą zrezygnowała z własnej kariery.
Zamieszkali w pięknym mieszkaniu przy ulicy Kościelnej na warszawskiej Starówce. Dymsza miał własny samochód, co w owym czasie było rzadkością. On robił karierę, a Zofia zajmowała się domem. Urodziła siedmioro dzieci - trójka najstarszych zmarła w dzieciństwie: córka zaraz po urodzeniu, bliźniaki padły ofiarą grypy. Tadeusz Wittlin, kronikarz przedwojennej artystycznej Warszawy, podkreśla, że także po ślubie aktor pozostał kochliwy. W trosce o dobro rodziny, powiadamiana przez "życzliwych" małżonka pojawiała się w garderobie niewiernego męża i przy pomocy parasolki wybijała z głowy amory i jemu, i kolejnej wybrance.
Jestem Adolf. I tu klapa, i tu klapa
Po wybuchu wojny aktorów obowiązywał wydany przez polskie podziemie zakaz grania w jawnych, koncesjonowanych przez okupanta teatrzykach rewiowych. Dymsza znalazł się w grupie tych, którzy nie podporządkowali się bojkotowi. Bohdan Korzeniewski, reżyser, w czasie okupacji organizator ruchu oporu w środowisku ludzi teatru, wystawia ówczesnej aktywności Dymszy surowe świadectwo. Kolaboracja? Trudno uznać za taką wypowiadaną w środku okupacji na scenie kwestię: Jestem Adolf. I tu klapa, i tu klapa" (tu Dymsza uchylał poły marynarki). Podobnie występ w siedzibie gestapo w Alei Szucha - dopiero po latach okazało się, że Dymsza zrobił to ze względu na kolegę aktora, Czesława Skoniecznego, związanego z polskim podziemiem, który został zwolniony.
Konsekwencje życiowych decyzji - jego i córki
Po wojnie Dymsza poniósł konsekwencje swoich okupacyjnych wyborów, choć trudno uznać je za szczególnie dotkliwe: sąd koleżeński ZASP zakazał mu na pięć lat grania w stołecznych teatrach. Sam Dymsza nie podejmował tematu okupacyjnego epizodu. Być może, przyzwyczajony do komfortu, zrobił to dla pieniędzy - miał na utrzymaniu żonę i trzy córki. Czwarta, Anita, urodziła się w 1944 roku.
Zmarł w domu opieki pod Warszawą. Rodzina - żona i córki -zdecydowały, że chorującemu na Alzheimera aktorowi zapewnią tam najlepszą opiekę. Konsekwencje tej decyzji odbiły się na Anicie Dymszównie - jedynej córce Dodka, która została aktorką - środowisko radykalnie odsunęło się od niej. Była dwukrotnie zamężna (m.in. z Maciejem Damięckim), będąca w cieniu ojca, z trudem radziła sobie z codziennym życiem. Piła. Zmarła przedwcześnie w wieku zaledwie 55 lat.
