Ankieta
Znani ludzie teatru typują najważniejsze wg siebie dramaty ostatniej dekady.
Anna Augustynowicz
Wydaje mi się, że dziesięć lat to zbyt krótki czas dla tak szerokiego zjawiska, jakim jest najnowsza polska dramaturgia, żeby móc oddzielić "ziarna od plew". Nie potrafiłam znaleźć żadnych sensownych kryteriów, więc podpisuję się pod wyborami, których dokonałam w tym czasie, konstruując repertuar Teatru Współczesnego.
- Olgierd Kajak "Przystanek" (premiera 2000)
- Krzysztof Bizio "Porozmawiajmy o życiu i śmierci" (premiera 2001)
- Ingmar Villqist "Oskar i Ruth" (premiera 2002)
- Krzysztof Bizio "Śmieci" (2004)
- Marek Pruchniewski "Łucja i jej dzieci" (2005)
- Marek Koterski "Dzień świra" (2007)
- Jakub Roszkowski "Morze otwarte" (2009)
- Bożena Keff-Umińska "Utwór o Matce i Ojczyźnie" (2010)
- Antonina Grzegorzewska "Migrena" (2010)
- Magda Fertacz "Białe baloniki" (2010)
Ponadto w tym czasie wyreżyserowałam:
- Aneta Wróbel "Co się dzieje z modlitwami niegrzecznych dzieci" - Teatr Lalek "Pleciuga" (2000),
- Krzysztof Bizio "Toksyny" - Teatr TV (2003),
i przygotowałam dla TVP Kultura czytanie na żywo sztuki Bajzel Krzysztofa Czeczota.
Przemysław Czapliński
- Krystian Lupa "Factory 2"
- Paweł Demirski "Niech żyje wojna!!!"
- Dorota Masłowska "Między nami dobrze jest"
- Michał Walczak "Piaskownica"
Łukasz Drewniak
1. Dorota Masłowska "Między nami dobrze jest"
2. Ingmar Villqist "Noc Helvera"
3. Tadeusz Słobodzianek "Nasza klasa"
4. Paweł Demirski "Niech żyje wojna!!!"
5. Małgorzata Sikorska-Miszczuk "Walizka"
6. Przemysław Wojcieszek "Made in Poland"
7. Michał Walczak "Piaskownica"
8. Paweł Passini "Odpoczywanie"
9. Maciej Wojtyszko "Bułhakow"
10. Mateusz Pakuła "Biały Dmuchawiec"
i tak zwany "lucky Loosem": Krystian Lupa "Persona. Marilyn."
Maciej Englert
Ponieważ najważniejsze są zazwyczaj najciekawsze
- moim zdaniem:
- Wojciech Tomczyk "Norymberga"
- Dorota Masłowska "Między nami dobrze jest"
- Tadeusz Słobodzianek "Nasza klasa"
Grzegorz Jarzyna
- Dorota Masłowska "Między nami dobrze jest", "Dwoje biednych Rumunów mówiących po polsku"
- Michał Walczak "Podróż do wnętrza pokoju"
Jacek Kopciński
Ziarnko do ziarnka, a zbierze się miarka:
- "Nondum" Lidii Amejko
- "Trash Story" Magdy Fertacz
- "Między nami dobrze" jest Doroty Masłowskiej
- "Walizka" Małgorzaty Sikorskiej-Miszczuk
- "Pęknięta, obwiązana nitką" Zyty Rudzkiej
- "Norymberga" Wojciecha Tomczyka
- "Piaskownica" Michała Walczaka
Joanna Krakowska
Przy założeniu: jeden autor - jeden utwór i stosowaniu rozmaitych kryteriów wyboru:
- Andrzej Bartnikowski "Wolność"
- Krzysztof Bizio "Porozmawiajmy o życiu i śmierci"
- Paweł Demirski "Dziady. Ekshumacja"
- Magda Fertacz "Absynt"
- Marek Koterski "Dzień świra"
- Dorota Masłowska "Między nami dobrze jest"
- Marek Modzelewski "Koronacja"
- Amanita Muskaria "Daily Soup"
- Artur Pałyga "Żyd"
- pilgrim/majewski "Świadectwa wzlotu, upadku, wzlotu, wzlotu, wzlotu, upadku i tak dalej Antka Kochanka"
- Marek Pruchniewski "Łucja i jej dzieci"
- Zyta Rudzka "Cukier Stanik"
- Małgorzata Sikorska-Miszczuk "Burmistrz"
- Andrzej Stasiuk "Muchy"
- Piotr Tomaszuk "Bóg Niżyński"
- Wojciech Tomczyk "Norymberga"
- Michał Walczak "Piaskownica"
- Przemysław Wojcieszek "Made in Poland"
Janusz Majcherek
Myślę, że miniona dekada nie przyniosła ani jednego dramatu o wybitnych wartościach literackich i scenicznych. Zachowałem natomiast w pamięci kilka, może kilkanaście utworów, które wydają mi się na tyle oryginalne, zręcznie napisane lub, przynajmniej, użyteczne, że warto je wymienić. Oto przykłady:
- Lidia Amejko "Nondum"
- Paweł Huelle "Kąpielisko Ostrów"
- Marek Koterski "Dzień świra"
- Marek Modzelewski "Koronacja"
- Wiesław Myśliwski "Requiem dla gospodyni"
- Marek Pruchniewski "Pielgrzymi, Łucja i jej dzieci"
- Tadeusz Słobodzianek "Sen pluskwy"
- Wojciech Tomczyk "Wampir", "Norymberga"
- Michał Walczak "Piaskownica", "Podróż do wnętrza pokoju"
- Maciej Wojtyszko "Grzechy starości", "Bułhakow", "Chryje z Polską"
Nadto w ostatnim czasie zwracają moją uwagę utwory sceniczne takich autorów, jak Magdalena Fertacz, Antonina Grzegorzewska, Julia Holewińska, Małgorzata Sikorska-Miszczuk, Mariusz Bieliński, Szymon Bogacz, Radosław Paczocha, Mateusz Pakuła, Artur Pałyga. Być może będą oni bohaterami ankiety za dziesięć lat.
Wojciech Majcherek
Moja lista dziesięciu sztuk dziesięciolecia obejmuje teksty, które miały premiery teatralne i pewną karierę sceniczną (czasem też telewizyjną). Podaję ją w kolejności alfabetycznej autorów.
1. "Porozmawiajmy o życiu i śmierci" Krzysztofa Bizia
2. "Między nami dobrze jest" Doroty Masłowskiej
3. "Koronacja" Marka Modzelewskiego
4. "Podróż do Buenos Aires" Amanity Muskarii
5. "Łucja i jej dzieci" Marka Pruchniewskiego
6. "Nasza klasa" Tadeusza Słobodzianka
7. "Wampir" Wojciecha Tomczyka
8. "Piaskownica" Michała Walczaka
9. "Podróż do wnętrza pokoju" Michała Walczaka
10. "Bułhakow" Macieja Wojtyszki
Krystyna Meissner
- Dunja Funke, Sebastian Majewski, Jan Klata: scenariusz do przedstawienia "Transfer"!
- Dorota Masłowska: "Między nami dobrze jest", "Dwoje biednych Rumunów mówiących po polsku"
- dramaturgia Michała Walczaka - Sebastian Majewski i Andreas Pilgrim: "Świadectwa wzlotu, upadku, wzlotu, wzlotu, wzlotu, upadku i tak dalej Antka Kochanka", "Prawy lewy na obcasie"
Grzegorz Niziołek
Wybór poniższy nie jest ani pełny, ani sprawiedliwy. Ułożony został subiektywnie, może kapryśnie, z dzisiejszej perspektywy. Dużo w nim utworów o wojnie, częsty w nich motyw przezwyciężania resentymentów. Dwa z nich (a może nawet więcej) ułożone zostały na scenie, a inny zawłaszczony przez teatr, a jeszcze inny jest hybrydą. Zatarcie kryterium rodzajowego jest zaplanowane. Wybrane przeze mnie utwory wydają się wyposażone w moc przemiany scenicznego medium.
- Jan Klata "Uśmiech grejpfruta"
- Jan Klata, Ulrike Dittrich, Dunja Funke,
Zbigniew Aleksy, Sebastian Majewski "Transfer!"
- Andrzej Stasiuk "Noc"
- Jerzy Grzegorzewski i Antonina Grzegorzewska "On. Drugi powrót Odysa"
- Dorota Masłowska "Między nami dobrze jest"
- Krystian Lupa "Factory 2"
- Paweł Demirski "Sztuka dla dziecka"
- Paweł Demirski "Niech żyje wojna!!!"
- Bożena Keff-Umińska "Utwór o Matce i Ojczyźnie"
Tadeusz Nyczek
Oto mój wybór, trochę chaotyczny, częściowo przypadkowy, bo nie wszystko czytałem. Podana kolejność jest również przypadkowa i nic kompletnie nie znaczy. To znaczy wcale nie uważam, żeby to, co jest coraz niżej, było coraz gorsze. Czasem nawet wręcz przeciwnie.
- Maciej Wojtyszko "Bułhakow"
- Wojciech Tomczyk "Norymberga"
- Dorota Masłowska "Między nami dobrze jest"
- Andrzej Stasiuk "Noc"
- Tadeusz Słobodzianek "Nasza klasa"
- Magda Fertacz Trash "Story"
- Mateusz Pakuła "Biały Dmuchawiec"
Ale to wcale nie wszystko, bo za bohaterkę literacko-teatralną i największe odkrycie minionej dekady mam Małgorzatę Sikorską-Miszczuk ze wszystkimi jej właściwie sztukami, przypuszczalnie z Walizką na czele, włączając bardzo śmieszną Szajbę. Taka pisarka to żywy skarb, i prawdopodobnie coś z naszym teatrem jest nie tak, skoro ten skarb bywa tak beztrosko, z nielicznymi wyjątkami, nieużywany.
Jacek Sieradzki
- Lidia Amejko "Nondum"
- Mariusz Bieliński "Nad"
- Magda Fertacz "Trash Story"
- Paweł Huelle "Kąpielisko Ostrów"
- Jarosław Jakubowski "Generał"
- Marek Koterski "Dzień świra"
- Dorota Masłowska "Między nami dobrze jest"
- Mateusz Pakuła "Biały Dmuchawiec"
- Artur Pałyga "Testament Teodora Sixta"
- Andrzej Pieczyński "Zabić was to mało!"
- Marek Pruchniewski "Pielgrzymi"
- Paweł Sala "Szwaczki"
- Małgorzata Sikorska-Miszczuk "Śmierć Człowieka-Wiewiórki", "Katarzyna Medycejska", "Walizka"
- Tadeusz Słobodzianek "Nasza klasa"
- Piotr Tomaszuk "Ofiara Wilgefortis", "Bóg Niżyński"
- Wojciech Tomczyk "Wampir", "Norymberga"
- Ingmar Villqist "Noc Helvera"
- Michał Walczak "Piaskownica", "Rzeka"
- Przemysław Wojcieszek "Made in Poland"
- Maciej Wojtyszko "Bułhakow"
Małgorzata Sugiera
Zastanawiałam się przez dłuższą chwilę nad zadanym tematem. Wychodzi jednak na to, że można te ciekawe, moim zdaniem, polskie sztuki ostatniej dekady na palcach jednej ręki policzyć i podaję je w kolejności alfabetycznej:
- Magda Fertacz "Trash Story"
- Marek Kochan "Argo"
- Zyta Rudzka "Pęknięta, obwiązana nitką"
- Małgorzata Sikorska-Miszczuk "Katarzyna Medycejska"
- Michał Walczak "Podróż do wnętrza pokoju"
Paweł Szkotak
Pierwsza piątka wyglądałaby tak:
1. Dorota Masłowska "Między nami dobrze jest"
2. Małgorzata Sikorska-Miszczuk "Walizka"
3. Krzysztof Bizio "Lament"
4. Michał Walczak "Piaskownica"
5. Piotr Rowicki "Chłopiec malowany"
Rafał Węgrzyniak
Ponieważ nie przeczytałem wielu opublikowanych w minionej dekadzie rodzimych dramatów, wskazuję - w porządku alfabetycznym - utwory, które przemówiły do mnie przede wszystkim w inscenizacji teatralnej. Wydaje mi się znamienne, że wszystkie te sztuki - chociaż wywołały spory rezonans - zostały tylko raz wystawione na polskich scenach, a zaledwie dwie z nich doczekały się jeszcze potem realizacji w Teatrze Telewizji.
- "Made in Poland" Przemysława Wojcieszka
- "Między nami dobrze jest" Doroty Masłowskiej
- "Nasza klasa" Tadeusza Słobodzianka
- "Norymberga" Wojciecha Tomczyka
- "Pielgrzymi" Marka Pruchniewskiego
Michał Zadara
Przemysław Wojcieszek Zabij ich wszystkich. Aczkolwiek to może przed 2000 napisał. Chętnie bym to wystawił kiedyś. Poza tym te, co już wystawiłem:
- Paweł Demirski "Wałęsa. Historia wesoła, a ogromnie przez to smutna", "From Poland with love"
- Paweł Demirski i Michał Zadara "Ifigenia. Nowa tragedia"(wg wersji Racine'a), "Tykocin"
Kalina Zalewska
- "Norymberga" Wojciecha Tomczyka
- "Made in Poland" Przemysława Wojcieszka
- "Pielgrzymi" Marka Pruchniewskiego
- "Nasza klasa" Tadeusza Słobodzianka
- "Między nami dobrze jest" Doroty Masłowskiej
- "Bułhakow" Macieja Wojtyszki
- "Porozmawiajmy o życiu i śmierci" Krzysztofa Bizia
- "Dzień świra" Marka Koterskiego
- "Kąpielisko Ostrów" Pawła Huellego
- "Nad" Mariusza Bielińskiego
