Artykuły

Autor - związany z Podlasiem dramaturg Tadeusz Slobodzianek. Inspiracja - stare zdjęcie szkolne ze szkoły w Jedwabnem. Wczoraj okazało się, że sztuka "Nasza klasa" jest - według jurorów nagrody NIKE - najlepszą książką 2009 roku.

Słobodzianek otrzymał statuetkę NIKE - najbardziej prestiżowej nagrody literackiej w Polsce - oraz czek na 100 tys. zł. Jego najnowsza sztuka inspirowana wydarzeniami w Jedwabnem przed rokiem miała już swoją premierę w brytyjskim The National Theatre, zebrała bardzo pozytywne opinie. Teraz tekst docenili polscy jurorzy. Polska premiera już wkrótce - 16 października, w reżyserii Słowaka Ondreja Spisaka (współpracującego często z Białostockim Teatrem Lalek) w warszawskim Teatrze na Woli, któremu Słobodzianek od niedawna szefuje.

Bezpośrednią inspiracją do napisania tekstu stało się stare zdjęcie szkolne z Jedwabnego, na którym był jeden z osądzonych w procesie morderca, córka właściciela stodoły, w której spalono Żydów i jeden z niewielu ocalonych Żydów, którego matka i brat zginęli w stodole. Wszyscy chodzili do jednej klasy. - Pamiętam, jakie wielkie wrażenie zrobiła na mnie ta fotografia. Patrzyłem na nią godzinami i zastanawiałem się, co robiły te dzieci 10 lipca 1941 roku?" - mówił Słobodzianek. W "Naszej klasie" pokazuje dzieje bohaterów z małego miasteczka od pierwszego dnia w szkole w końcu lat dwudziestych XX wieku do początku XXI wieku, właściwie do 10 lipca 2001 roku. W dramacie z bohaterstwem i podłością mamy do czynienia po obu stronach - polskiej i żydowskiej. Są Polacy antysemici i mordercy, ale jest też Żyd, szukający zemsty ubek.

- Pisarz nie musi odpowiadać, ale musi pytać, dlaczego doszło do takiej zbrodni jak mord w Jedwabnem? Kto zawinił? Sztuka zadaje pytania o wolność i przeznaczenie, na które każdy z widzów, utożsamiając się w pewien sposób z każdym z bohaterów, musi sobie odpowiedzieć czy też odczuć, co by zrobił, będąc na jego miejscu - tłumaczy Słobodzianek.

Ze sztuką chciałby dotrzeć wszędzie gdzie tylko możliwe, również do szkoły w Jedwabnem, Wąsoszu, czy Radziłowie. Na premierę chciałby zaprosić nauczycieli z Jedwabnego, i poprosić ich o opinię, czy spektakl może zostać pokazany na miejscu.

Tadeusz Słobodzianek - dramatopisarz, reżyser, krytyk teatralny urodził się w Jenisiejsku na Syberii. Po powrocie z zesłania jego rodzina osiedliła się w 1955 r. w Białymstoku. Jako reżyser zadebiutował w BTL, współpracował z teatrami w całej Polsce. W 1991 roku razem z Piotrem Tomaszukiem współzakładał supraski Teatr Wierszalin. Jest autorem takich sztuk jak m.in. "Car Mikołaj", "Obywatel Pekosiewicz", "Turlajgroszek", "Sen pluskwy".

Na zdjeciu: prof. Grazyna Borkowska i Tadeusz Słobodzianek podczas uroczystości wręczanie nagrody Nike.