Artykuły

ANDRZEJ SAPIJA, młody reżyser ze Studia im. Andrzeja Munka, na swój debiut w telewizji wybrał trzy utwory Władysława Lecha Terleckiego, powstałe pierwotnie jako słuchowiska radiowe: "Przyjdę do pani znów za rok", "Wieczór imieninowy", "Herbatka z nieobecnym". Znakomity prozaik, autor pasjonujących powieści historycznych, w których zawarł ciekawe przemyślenia nad psychologią społeczną, okazał się również wielce sprawnym dramaturgiem (żeby przypomnieć tylko o sukcesie jego własnej powieści "Dwie głowy ptaka", stanowiącej część tryptyku poświęconego Powstaniu Styczniowemu).

Wprawdzie trzy jednoaktówki, które zobaczymy w telewizyjnym wieczorze, nie są sztukami historycznymi, jednak autor i tutaj stosuje zabieg jakby demistyfikacji kolejnych legend, w które stroić się lubi nie tylko historia, ale też zwykli śmiertelnicy. W "Przyjdę do pani znów za rok" akcja rozgrywa się w domu dla starych aktorów, którym dawne zdjęcia i wspomnienia niejednokrotnie zastępują rzeczywistość. W tym smutnym miejscu spotkały się dwie dawne rywalki, niegdyś, jak należy domniemywać, współzawodniczące o serce jednego mężczyzny. Jedna z nich umarła właśnie rok temu. Wszystko wskazuje na to, że popełniła samobójstwo. Czy aby jednak na pewno? Nikt nie wie, z jaką siłą mogą działać dawne uczucia, jak bardzo samotność i zapomnienie przeobrażają człowieka. O tym między innymi i o innych jeszcze sprawach, porozmawiać chce po roku od zamknięcia śledztwa prowadzący wówczas tę sprawę funkcjonariusz aparatu sprawiedliwości z tą, która została. W widowisku występują Zofia Rysiówna i Zygmunt Hubner.

Drugi utwór, "Wieczór imieninowy" również nawiązuje do wymiaru sprawiedliwości. Do adwokata przychodzi była klientka, aby po dziesięciu latach od procesu opowiedzieć swemu ówczesnemu obrońcy, jak to było naprawdę. Bohaterami tej jednoaktówki są Anna Chodakowska i Mariusz Dmochowski.

I wreszcie opowieść trzecia, może najbardziej demaskatorska, najokrutniejsza wobec legend i tych, których one dotyczą. "Herbatka z nieobecnym" - rzecz o zmarłym niedawno słynnym pisarzu i jego okropnie brzydkiej maszynistce, która z konieczności zapragnęła pewnego razu przekonać się, czy potrafi go zastąpić... Tak w każdym razie oświadczą młodemu dziennikarzowi, który zjawił się, aby pisać z jej wspomnień apoteozę zmarłego pisarza. Bohaterami tej historii są Teresa Budzisz-Krzyżanowska i Michał Bajor. Scenografię całości przygotowali Maria i Andrzej Albinowie, realizacja telewizyjna Ewy Vogtman-Budny.